© PowiemPolsce.pl
13.10.2024 / 15:00Podróżnik, fotograf i pionier polskiego reportażu. W latach 1931- 1936 przebył Afrykę z północy na południe i z powrotem, pokonując samotnie pieszo, konno, na wielbłądzie, rowerem, czółnem oraz pociągiem 40 tys. km.
Kazimierz Nowak. Fot. Fot. Domena publiczna Wikipedia
Urodził się 11 stycznia 1897 r. w Stryju (obecnie teren Ukrainy). Po zakończeniu I wojny światowej przeniósł się do Poznania, pracował jako urzędnik i zaczął podróżować po Polsce. W 1922 r. założył rodzinę, ożenił się z Marią Gorcik, urodziła się im córka Elżbieta, a trzy lata później syn Romuald.
Rowerem po Europie
Podczas kryzysu gospodarczego stracił pracę i w 1925 r. wyruszył w podróż po Europie, by realizować pasje podróżnicze, a jednocześnie zarabiać jako fotograf i korespondent prasowy. Przemierzył wówczas rowerem Belgię i Holandię, a także Węgry, Austrię, Włochy, Grecję, Turcję i Rumunię. W 1927 r. znalazł się w Trypolitanii w Afryce Północnej, jednak wyprawę w głąb afrykańskiego lądu uniemożliwiły mu problemy zdrowotne i brak funduszy.
Kazimierz Nowak na łodzi Maryś.
Fot. Domena publiczna Wikipedia
Podróż do Afryki
Do Afryki powrócił w listopadzie 1931 r., by zrealizować plan samotnej podróży z północy na południe, a następnie z powrotem. Wyruszył z Trypolisu w kierunku Przylądka Igielnego na południowym krańcu kontynentu, a później przez Kapsztad i Léopoldville (obecnie Kinszasa w Demokratycznej Republice Konga) powrócił w listopadzie 1936 r. na północ, do Algieru. Łącznie przebył około 40 tys. km., podróżując rowerem, pieszo, konno, na wielbłądzie, czółnem oraz pociągiem.
Korespondent „Naokoło świata”
W tym czasie pisał listy do rodziny i wysyłał relacje podróżnicze, które były publikowane we francuskiej, włoskiej i brytyjskiej, ale głównie polskiej prasie, m.in. w czasopismach „Światowid”, „Na Szerokim Świecie”, czy „Naokoło świata”. Relacjonował własne przeżycia i przemyślenia (krytykował kolonializm), a w tekstach wiele miejsca poświęcał kulturze i przyrodzie Afryki.
Nawroty malarii
Po powrocie do Polski Kazimierz Nowak opowiadał o swojej wyprawie i pokazywał zdjęcia z Afryki na spotkaniach m.in. w Poznaniu, Warszawie i Krakowie. Planował kolejne podróże, jednak nastąpiły nawroty malarii, a później musiał poddać się operacji nogi. Podczas pobytu w szpitalu dostał zapalenia płuc i zmarł 13 października 1937 r.
Łukasz Wierzbicki. Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd.
Wyd. Sorus. 2000. Wikipedia.
Album „Przez Czarny Ląd”
W 1962 r. ukazał się album „Przez Czarny Ląd” przygotowany przez jego córkę Elżbietę Nowak-Gliszewską. Jednak głośno o jego niezwykłej wyprawie zrobiło się w 2000 r., gdy ukazała się książka „Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd” Łukasza Wierzbickiego. Ten sam autor osiem lat później opublikował przygody Kazimierza Nowaka w formie opowiadań dla dzieci („Afryka Kazika”).
"Człowiek nieustraszony"
W 2006 r. w holu dworca kolejowego Poznań Główny odsłonięto tablicę poświęconą Kazimierzowi Nowakowi. Podczas uroczystości słynny reportażysta Ryszard Kapuściński powiedział: „Wyczyn Kazimierza Nowaka zasługuje na to, by jego nazwisko znalazło się w słownikach i encyklopediach, by było wymieniane obok takich nazwisk jak Stanley i Livingstone. Kazimierz Nowak był człowiekiem o ogromnej wyobraźni i odwadze, człowiekiem nieustraszonym”.
