Szanowni Państwo,

zapraszamy do obejrzenia wystawy plenerowej "Kobiety Niepodległości". Role społeczne kobiet w XVIII i XIX wieku były ściśle skupione wokół domu i rodziny. Utrata niepodległości przez Polskę, a następnie okres wojen i powstań narodowych naruszyły ten tradycyjny podział ról. Niektóre kobiety zdecydowały się wziąć czynny udział w walce o niepodległość ojczyzny.

Możliwość zapoznanie się z wystawą będzie okazją dla Państwa do przybliżenia informacji m.in. o Emilii Plater, najsłynniejszej Polce, która była aktywną bojowniczką podczas powstania listopadowego w 1830 r., ukrywając swoją płeć, przyłączyła się do sił powstańczych i awansowała do stopnia oficerskiego, dowodząc kompanią piechoty. Ponadto warto przypomnieć sobie o pisarce Elizie Orzeszkowej, która opisała tragiczne losy bohaterki, która nie potrafiła poradzić sobie z życiem po śmierci męża. Emocjonalnie sugestywna narracja sprawiła, że problem ten był szeroko dyskutowany. Izabella Ryxowa, której mąż - jako uczestnik powstania - musiał wyemigrować z kraju, rozpoczęła pierwszą w Polsce przemysłową produkcję drobiu. Wystawa prezentuje również informacje o Marii Skłodowskiej - Curie, która prowadziła badania nad promieniotwórczością pierwiastków, co przyniosło jej Nagrodę Nobla, czy też Annie Tomaszewicz-Dobrskiej, pierwszej Polce w historii, która uzyskała dyplom lekarza oraz Cecylii Śniegockiej, organizatorce nielegalnego szkolnictwa dla niezamożnych dzieci Warszawy. W Polsce, podobnie jak w innych krajach europejskich, wielkie kontrowersje budziła kwestia przyznania kobietom praw wyborczych. W wyborach parlamentarnych w 1919 roku mandat uzyskało osiem kobiet, które reprezentowały różne opcje polityczne, od prawicy, przez działaczy chłopskich, po ruch socjalistyczny. Na planszach wystawy można  przeczytać informacje o Halinie Konopackiej, która już jako studentka zaczęła uprawiać sport, a w 1928 roku, podczas Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie, zdobyła pierwszy złoty medal dla Polski. Wybuch II wojny światowej ponownie zmusił polskie kobiety do walki ramię w ramię z mężczyznami i obrony niepodległości swojego kraju. W regularnej armii oraz w siatce konspiracyjnej kobiety pełniły role łączniczek, sanitariuszek i agentek wywiadu, przez co ich praca i wysiłek były nie do przecenienia. Polska pisarka Zofia Kossak-Szczucka zainicjowała tajną Radę Pomocy Żydom "Żegota", której celem było ratowanie ludności żydowskiej przed zagładą. Dzięki staraniom Ireny Sendlerowej i wsparciu polskich pracowników magistratu udało się nielegalnie wyprowadzić z getta ponad 2 tys. żydowskich dzieci.

W ciągu ostatnich dwóch stuleci społeczna rola kobiet w Polsce wykroczyła daleko poza tradycyjne wyobrażenia o tym, co należy do zadań płci żeńskiej. Wynikało to zarówno z konieczności historycznej, jak i z uświadomionej ambicji kobiet do realizacji swoich możliwości.

Wystawa, którą Państwu prezentujemy jest otwarta dla publiczności i można ją oglądać codziennie przy ulicy Karlavägen 35 w Sztokholmie, na ogrodzeniu Ambasady RP, przez cały okres jej ekspozycji.

 

Z poważaniem

Joanna Hofman 

                                                                 Ambasador