Minister Zdrowia Adam Niedzielski zarządzeniem z 7 marca 2023 r. powołał zespół do spraw opracowania propozycji rozwiązań w zakresie diagnostyki i leczenia endometriozy. W jego skład wchodzą najlepsi w kraju specjaliści z tej dziedziny. Przewodniczącym został prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski, konsultant krajowy w dziedzinie położnictwa i ginekologii. Gremium zakończy swoją działalność po zaakceptowaniu przez ministra zdrowia propozycji rozwiązań, nie później jednak niż do dnia 29 lutego 2024 r. 

Endometrioza to schorzenie kobiecego układu rozrodczego. W przebiegu endometriozy dochodzi do rozwoju tkanek typowych dla jamy macicy (endometrium) w innych miejscach wewnątrz ciała. Może wiązać się to z bólem, wahaniami nastroju, bezpłodnością. Choroba najczęściej dotyczy kobiet w wieku pomiędzy 30 a 40 rokiem życia, choć pierwsze objawy mogą pojawiać się także wcześniej.

O planowanych kierunkach działania zespołu mówiła Lucyna Jaworska-Wojtas, prezeska Fundacji Pokonać Endometriozę, członkini nowo powołanego zespołu, podczas konferencji „Pokonajmy Endometriozę – Nowoczesne Leczenie Endometriozy”.

„Stworzymy protokoły postępowania. Należy ustandaryzować protokół postępowania podczas diagnostyki i leczenia endometriozy, tak aby każda pacjentka miała możliwość przejścia przez najlepszą możliwą ustandaryzowaną ścieżkę leczenia” – zapowiadała Lucyna Jaworska-Wojtas. 

Endometrioza dotyka jedną na 10 kobiet, a niestety diagnoza trwa średnio około 9 lat. Co interesujące jest szansa, żeby to się zmieniło. Podczas konferencji „Pokonajmy Endometriozę – Nowoczesne Leczenie Endometriozy” zaprezentowano nowoczesną i szybką metodę diagnostyczną endometriozy polskiego startupu biotechnologiczne Diagendo. Test jest mało inwazyjny, nie wymagający znieczulenia. Ginekolog w gabinecie dokonuje biopsji aspiracyjnej endometrium, a wynik otrzymujemy najdalej po kilku dniach. Markerem jest specyficzny gen, który jest nadaktywny u kobiet cierpiących na tę chorobę. Test znacznie przyspieszy wykrycie endometriozy, a tym samym przyspieszy leczenie pacjentek. Będzie powszechnie dostępny w sieciach laboratoriów diagnostycznych w kwietniu.

Z badań wynika, że 40-50 proc. pacjentek zdiagnozowanych w kierunku endometriozy będzie musiało poddać się zabiegowi chirurgicznemu, który może diametralnie poprawić komfort ich życia. 

„Kod chirurgicznego leczenia endometriozy nie istnieje w koszyku świadczeń gwarantowanych. Należy wprowadzić taką procedurę i jej wycenę do koszyka świadczeń” – przekonywała Lucyna Jaworska-Wojtas. 

Pojawienie się procedury powinno łączyć się z wdrożeniem programu edukacyjnego dla personelu medycznego. 

„Ponieważ nie ma protokołu postępowania w leczeniu endometriozy, lekarze nie mają wystarczającej wiedzy, aby skutecznie pomagać pacjentkom. Należy wdrożyć programy edukacyjne w tym zakresie dla specjalistów ochrony zdrowia” – dodała Lucyna Jaworska-Wojtas.

Ważna jest też kampania informacyjna dla kobiet, które często ignorują objawy groźnej choroby, przez co opóźniają skuteczną diagnozę i leczenie. Należy wdrożyć kampanię informacyjną wspieraną przez specjalistów oraz organizacje pacjenckie na temat endometriozy.

Według ekspertów najlepsze efekty leczenia endometriozy daje podejście multidyscyplinarne, współpraca wielu specjalistów, którzy zajmują się pacjentką w zakresie swoich kompetencji. 

„Należy stworzyć programy koordynowanej opieki leczenia endometriozy, wyspecjalizowane centra kompetencji, które dostawałyby >>licencję<< na leczenie endometriozy i monitorowanie wyników leczenia” – zapowiadała Lucyna Jaworska-Wojtas. 

Według prezeski Fundacji Pokonać Endometriozę stworzenie przy ministrze zdrowia zespołu do spraw rozwiązań systemowych w leczeniu endometriozy w Polsce, pozwala uwierzyć, że osiągnięty zostanie zamierzony cel - system leczenia endometriozy.

Jednym ze sposobów dotarcia z informacjami o endometriozie do kobiet może być aplikacja mobilna. EndoAsystent to aplikacja tworzona przez wolontariuszki działające w Fundacji Pokonać Endometriozę: Aleksandrę Bielak i Annę Trąpczyńską. EndoAsystent jest aplikacją-notatnikiem, pozwalającą chorym kobietom opisywać swoje objawy, aby łatwiej je było je odnaleźć i przedstawić, na przykład podczas wizyty u lekarza. Obecnie aplikacja jest w wersji deweloperskiej, prezentacja podczas konferencji była okazją do rozpoczęcia poszukiwań testerek - kobiet z endometriozą, które chciałyby za darmo wypróbować aplikację. Aplikacja mogła zostać stworzona dzięki otrzymaniu w 2022 roku przez Fundację Pokonać Endometriozę nagrody głównej w konkursie "Grant na zdrowie" organizowanym przez Instytut Praw Pacjenta oraz Gedeon Richter.

„Zespół przy ministrze to początek drogi, którą będziemy kontynuować. Naszym nadrzędnym celem jest poprawa zdrowia pacjentek” – zapowiedziała Lucyna Jaworska-Wojtas.

Źródło informacji: PAP MediaRoom