Wybierz kontynent

Pękajcie okowy niewoli, Górny Śląsk jest wolny!

Uroczystość zjednoczenia miała swoją oprawę. Stanowiła symboliczne przejęcie tych terenów po plebiscytach i powstaniach, przez rząd RP. Kulminacyjnym punktem uroczystości było podpisanie w Katowicach uroczystego Aktu objęcia Górnego Śląska przez Polskę.

Uroczystość pożegania wojsk francuskich. na Śląsku.1922. Fot. NAC. Domena publiczna

Pękajcie okowy niewoli, Górny Śląsk jest wolny! Armio polska, wkraczaj nań i połącz go z Polską

– wzywał głośno Juliusz Chowaniec, niedawny powstaniec śląski i inwalida wojenny.

 

Alfons Górnik, prezydent Katowic witał polskie oddziały:

Dzielni polscy żołnierze! Pokażcie, że karne Wojsko Polskie jest murem ochronnym dla obywateli miłujących pracę, dla obywateli lojalnych i spokojnych. Powiedzcie światu, że Polska jest krajem praworządnym! Niech żyje Polska i Górny Śląsk.

  
15 czerwca 1922 roku Komisja Międzysojusznicza, która wyznaczała nowe granice Śląska po powstaniach, zawiadomiła rządy Polski i Niemiec, że w ciągu miesiąca powinny objąć przyznane im terytoria Górnego Śląska. Następnego dnia ruszył proces zwieńczony uroczystością 16 lipca. Przede wszystkim, 17 czerwca rozwiązano katowicką policję plebiscytową. Zastąpiły ją jednostki przybyłe z Polski. Dwa dni później francuskie oddziały rozjemcze wymaszerowały z miasta. czerwca na katowickim Rynku odbyła się parada wchodzących w skład wojsk alianckich oddziałów francuskich i ich wymarsz z Katowic. Straż na posterunkach granicznych objęli powstańcy śląscy.
20 czerwca generał Stanisław Szeptycki wprowadził do Katowic polskie oddziały. Defilada liczyła kilka kilometrów, po drodze kawaleria i piechota przechodziły pod licznymi bramami triumfalnymi, na moście w Szopienicach polskie wojsko witali wojewoda śląski Józef Rymer i Wojciech Korfanty – szef Komitetu Przyjęcia Wojska Polskiego.
  

 

Wkroczenie wojska polskiego nan Śląsk 20 czerwca 1922.
NAC. Domena publiczna
  
Ceremonia
Na główną ceremonię trzeba było jednak czekać jeszcze niemal miesiąc. W końcu, Akt objęcia Górnego Śląska przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podpisano 16 lipca w Parku Południowym (dzisiejszym parku im. Tadeusza Kościuszki). Gośćmi uroczystości byli gen. Szeptycki, marszałek Sejmu Ustawodawczego Wojciech Trąmpczyński i szef minister spraw wewnętrznych Antoni Kamieński. Bohater ostatniego powstania śląskiego, Wojciech Korfanty, skonfliktowany z władzami RP, w uroczystościach nie brał udziału.

 

Uroczysty Akt połączenia Górnego Śląska z Polską.
AGAD. Wikipedia. Domena publiczna


Ta ziemia górnośląska zlana bohaterską krwią jej obrońców, ten polski górnośląski lud, jego władze i przedstawiciele, witają dziś w Waszej osobie Rząd i Sejm Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, której oddajemy wszystko, co posiadamy. Oddajemy więc Polsce na zawsze serca nasze, oddajemy jej naszą ziemię i skarby ukryte w jej łonie, ślubując dozgonną wierność Ojczyźnie, której całym naszym życiem służyć pragniemy

– mówił wojewoda śląski.

Odprawiono Mszę, odegrano Mazurek Dąbrowskiego, Rotę oraz Chopinowski marsz żałobny z sonaty h-moll dla uczczenia pamięci poległych. Górnicy przekazali delegacji państwowej bryłę węgla minerałami symbolizującymi bogactwo regionu a po południu na stadionie rozpoczął się festyn ludowy i mecz piłki nożnej między Pogonią Katowice a Strzelcem Wilno.


We wrześniu odbyły się wybory do Sejmu Śląskiego, którego funkcjonowanie w ramach autonomii śląskiej zagwarantowała konstytucja. Autonomiczne województwo śląskie z Sejmem i Skarbem Śląskim stało się częścią Rzeczpospolitej.

Karminadle
To śląski klasyk wspaniale uwieczniony w śląskiej powstańczej trylogii Kazimierza Kutza.Niby mielone, ale jednak niecodzienne.

 

Karminadle.
Fot. Jacek Halicki. Wikipedia. Domena publiczna

  

Składniki:

1 kg mięsa wołowego jak na rosół

Włoszczyzna

Cebula
1 jajko
Bułka tarta do ew. zagęszczenia kotletów
Sól
Pieprz
3 liście laurowe

4 kulki ziela angielskiego
Olej do smażenia


Sposób przygotowania:
- Włoszczyznę obrać i opłukać
- Razem z mięsem zalać 3 litrami wody i gotować na wolnym ogniu do całkowitej miękkości mięsa (ok. 2 godzin)
- Obrać kości z mięsa, mięso wraz z warzywami osączyć i zemleć w maszynce do mięsa
- Cebulę pokroić w bardzo drobną kostkę i dodać do mięsa z warzywami
- Wbić jajko i wyrabiać na jednolitą masę

- W miarę potrzeby dodawać bułki tartej, by masa nie była zbyt mokra
- Formować kotleciki wielkości połowy dłoni, o grubości ok 2 cm

- Smażyć na rozgrzanym tłuszczu (choć na średnim ogniu) po mniej więcej 3 minuty z każdej strony

Podawać z ziemniakami i kapustą.

O Autorze

Łukasz Modelski Redaktor

Łukasz Modelski – historyk sztuki, mediewista i smakosz. Autor książek, redaktor, dziennikarz, felietonista i wydawca. Gospodarz kultowej „Drogi przez mąkę” w radiowej Dwójce, autor rozmów z najważniejszymi kucharzami świata, prowadzący programy o historii kuchni w TVP Historia. Fot. Jacek Poremba.

© PowiemPolsce.pl

Pliki do pobrania

Powiązane wydarzenia

1922-07-16

w Katowicach podpisano uroczysty Akt objęcia Górnego Śląska przez Polskę. Dokument symbolicznie podsumowywał wyniki plebiscytów i powstań śląskich oraz działania Komisji Międzysojuszniczej. Górny Śląsk, w swej części, wracał do Polski.

102. rocznica

Miejsca Polaków na świecie

Miejsca Polaków na świecie

Zapisz się do newslettera

Jesteś tutaj