W krajach OCED całkowite zatrudnienie jest wyższe niż przed pandemią Covid-19, a stopa bezrobocia bliska najniższego poziomu od co najmniej 2001 r. Wzrost zatrudnienia uległ jednak spowolnieniu, a płace realne powróciły do poziomu sprzed 2020 r jedynie w 19 z 35 krajów OECD dysponujących dostępnymi danymi. Zmniejszają się różnice w aktywności zawodowej ze względu na płeć – w maju tego roku zatrudnienie kobiet wzrosło o około 5% w stosunku do grudnia 2019 r.,  a o 3% w przypadku mężczyzn.

W prognozie OECD dotyczącej zatrudnienia na 2024 r. szacuje się, że zatrudnienie w całym OECD, w maju 2024 r. osiągnęło 662 mln  osób– co oznacza wzrost o około 25% od 2000 r. Szacuje się, że ma ono stale rosnąć w tempie około 0,7% rocznie w latach 2024–2025. W maju 2024 r. stopa bezrobocia w całym OECD wyniosła 4,9% i według prognoz nieznacznie wzrośnie. W przypadku kobiet było ono o 0,2 pkt. proc. wyższe niż w przypadku mężczyzn.

W 2022 r. i w pierwszej połowie 2023 r. płace realne nadrabiały zaległości. Do pierwszego kwartału 2024 r. roczny wzrost płac realnych był dodatni w 29 z 35 krajów OECD, przy średnim wzroście w całym wszystkie kraje o 3,5%. Praktycznie we wszystkich krajach OECD płace minimalne w ujęciu realnym przekraczają poziom z 2019 r.

W maju 2024 r. realna płaca minimalna była o 8,3% wyższa niż pięć lat wcześniej i stanowiła medianę w 30 krajach OECD, w których obowiązuje krajowa ustawowa płaca minimalna. Analizy wskazują, że płace kształtują się lepiej w dolnej części rozkładu wynagrodzeń, przy czym płace nominalne rosną w większym stopniu w branżach i zawodach o niższych wynagrodzeniach oraz wśród pracowników z niskim wykształceniem.

Jak wyżej wspomniano, w tegorocznej edycji przeanalizowano także wpływ, jaki pakiety mające na celu łagodzenie zmian klimatu i  mające na celu osiągnięcie zerowej emisji gazów cieplarnianych netto do 2050 r., będą miały na rynki pracy i miejsca pracy na całym świecie.

Chociaż szacuje się, że łączny wpływ transformacji klimatycznej na zatrudnienie będzie w krótkim okresie ograniczony zauważono, że oczekuje się, że transformacja klimatyczna doprowadzi do znaczących zmian i zakłóceń na rynkach pracy. Miejsca pracy zostaną utracone w kurczących się gałęziach przemysłu wysokoemisyjnych , a wiele innych powstanie w wyniku rozwijania działalności niskoemisyjnej.

Obecnie około 20% siły roboczej OECD jest zatrudnionych w zawodach zorientowanych na ekologię, na które transformacja klimatyczna prawdopodobnie będzie miała pozytywny wpływ. Obejmuje to miejsca pracy, które bezpośrednio przyczyniają się do redukcji emisji, a także te, które wytwarzają towary i usługi na potrzeby działań zrównoważonych środowiskowo.

Na stanowiskach pracy wymagających wysokich kwalifikacji, zorientowanych na ekologię, zwykle oferowane są wyższe niż przeciętne wynagrodzenia. Natomiast miejsca pracy wymagające niskich kwalifikacji, oparte na ekologii, charakteryzują się zazwyczaj gorszą jakością niż inne stanowiska wymagające niskich kwalifikacji, co sugeruje, że sektory te mogą być stosunkowo nieatrakcyjną opcją dla pracowników o niskich kwalifikacjach.

Pracownicy w kurczących się, w wysokoemisyjnych gałęziach przemysłu – które odpowiadają za 80% wszystkich emisji gazów cieplarnianych, a zapewniają tylko 7% zatrudnienia – w ciągu sześciu lat po masowych zwolnieniach doświadczają średnio o 24% większych strat w zarobkach w porównaniu z innymi branżami.

Kobiety rzadziej pracują w zawodach zorientowanych na ekologię, ale jednocześnie mężczyźni częściej pracują w upadających sektorach o wysokiej emisji. Obecna niedostateczna reprezentacja kobiet w dziedzinach nauki, technologii, inżynierii i matematyki (STEM) oraz utrzymujące się stereotypy dotyczące płci budzą obawy co do możliwości kobiet w zakresie korzystania z wymagających wysokich kwalifikacji, ekologicznych stanowisk pracy.

Polityki publiczne  powinny ułatwiać zmianę pracy i towarzyszyć pracownikom w poszukiwaniu nowych możliwości w miejscach pracy opartych na ekologii, ograniczając jednocześnie redukcję zarobków pracowników. Należą do nich środki wczesnej interwencji, skuteczne programy szkoleniowe i ukierunkowane podejścia do wsparcia w miejscu pracy, takie jak np. ograniczone w czasie programy dopłat do wynagrodzeń.

Pełne dane i prognozy z „Employment Outlook 2024” dostępne są na stronie:

https://www.oecd.org/en/publications/2024/07/oecd-employment-outlook-2024_abc8ad82.html

---

OECD (2024), OECD Employment Outlook 2024: The Net-Zero Transition and the Labour Market, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/ac8b3538-en

Photo: ©OECD