W 30. rocznicę przekazania przez Karolinę Lanckorońską na Wawel zbioru cennych obrazów z rodzinnej kolekcji muzeum sprowadziło rozproszone arcydzieła z Włoch i Stanów Zjednoczonych.

Obrazy ze znamienitej kolekcji Karola Lanckorońskiego znajdują się nie tylko w Zamku Królewskim na Wawelu, ale także w słynnych muzeach, taki jak J. Paul Getty Museum w Los Angeles, Fine Arts Museums w San Francisco czy w zbiorach Fondazione Cavallini Sgarbi w Ferrarze. Od  25 października 2024 roku do 2 lutego 2025 roku obrazy pochodzące z tych właśnie instytucji podziwiamy na wystawie „Arcydzieła z kolekcji Lanckorońskich. Odsłona druga”. 

Jak napisano na stronie muzeum: "Ekspozycja ta powstała w szczególnym czasie. W tym roku obchodzimy bowiem 30. rocznicę daru  Profesor Karoliny Lanckorońskiej, która przekazała Wawelowi 87 niezwykle cennych obrazów z rodzinnej kolekcji, rozproszonej po II wojnie światowej".

Prezentowane na piętrze królewskiej rezydencji obrazy to "Święty Andrzej" Masaccia znajdujący się na co dzień w J. Paul Getty Museum w Los Angeles, "Zwiastowanie" łączone z Peselinnem ze zbiorów Fine Art Museums of San Francisco oraz pochodzący z włoskiej kolekcji prywatnej Fondazione Cavallini Sgarbi wizerunek św. Ansana, który namalował Bartolemeo di David.

W zbiorach The J. Paul Getty Musem w Los Angeles znajduje się prezentowana na wawelskiej wystawie tablica z przedstawieniem Świętego Andrzeja autorstwa Masaccia, jednego z najważniejszych malarzy włoskiego Quattrocenta. Obraz pochodzi z rozproszonego dziś retabulum, które artysta wykonał w 1426 roku do kościoła Santa Maria del Carmine w Pizie, a którego części znajdują się m.in. w londyńskiej National Gallery, Gemäldegalerie w Berlinie oraz Mueso Nazionale di Capodimonte w Neapolu. Środki, uzyskane ze sprzedaży obrazu w 1979 roku Karolina Lanckorońska wykorzystała do uratowania Biblioteki Polskiej w Paryżu.

Wszystkie te obrazy dawniej należały do bogatej wiedeńskiej kolekcji hrabiego Karola Lanckorońskiego. W jej skład obok obrazów malarzy włoskich wchodziły także prace artystów holenderskich, niemieckich, francuskich i hiszpańskich, a także sztuka starożytna i orientalna, tkaniny oraz porcelana. Część rodzinnej kolekcji została sprzedana i rozproszyła się po świecie, 87 obrazów Karolina Lanckorońska przekazała 30 lat temu dawnej królewskiej rezydencji na Wawelu.

Zwiastowanie – obraz, który Karol Lanckoroński kupił jako dzieło Fra Angelica w 1893 roku – znajduje się obecnie w Museum of Fine Arts w San Francisco. Zanim został powiązany z twórczością florenckiego artysty Francesca di Stefano, zwanego Pesellino, figurował jako dzieło anonimowego malarza nazwanego „Mistrzem Zwiastowania Lanckorońskiego”. W ten sposób utrwaliło się nazwisko kolekcjonera, który pod koniec wieku XIX – jako jeden z niewielu w ówczesnej Europie – gromadził wczesne malarstwo włoskie.

Francesco di Stefano zwany Pesellino (1422–1457)
Zwiastowanie, około 1445
tempera na drewnie, 25,4 x 33,1 cm
Fine Arts Museums of San Francisco, Gift of The de Young Museum Society
nr inw. 54.3
Zdjęcie autorstwa Randy'ego Dodsona, dzięki uprzejmości Fine Arts Museums of San Francisco

 

Podarowane w 1994 roku dzieła kolekcji Lanckorońskich są stałym elementem ekspozycji na pierwszym piętrze zamku. Trzy opisane powyżej prace, które przyjechały z Włoch i USA są eksponowane na wystawie czasowej "Arcydzieła z kolekcji Lanckorońskich. Odsłona druga". Wystawa planowan jest do 2 lutego 2025 r.

Żródła:

Zamek Królewski na Wawelu; (PAP) juka/ aszw/

O karolinie Lanckorońskiej piszemy szerzej na Portalu PowiemPolsce.pl 

Patrz: Karolina Lanckorońska - oficer i mecenas sztuki

Opracowanie: BEB