Europa, w której innowacje medyczne błyskawicznie trafiają do pacjentów, sztuczna inteligencja wspiera lekarzy, a współpraca między naukowcami, firmami i decydentami to codzienność, jest możliwa – mówili w Krakowie eksperci life science: nauk i technologii związanych ze zdrowiem i jakością życia.

Przyszłość europejskiej opieki zdrowotnej i sektora life science była głównym tematem międzynarodowej konferencji LifeScience4EU, zorganizowanej przez Klaster Life Science Kraków pod patronatem polskiej prezydencji w UE. Odbyła się ona w Audytorium Maksimum Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniach 15-16 maja.
Tematem przewodnim konferencji było hasło: „Technologia, innowacje i polityka: razem dla konkurencyjności Europy”. Wydarzenie stanowiło odpowiedź na kluczowe wyzwania zidentyfikowane w raporcie Mario Draghiego: niską innowacyjność Europy w porównaniu z USA i Chinami oraz potrzebę tworzenia skutecznych mechanizmów wdrażania przełomowych rozwiązań zdrowotnych.
„Sektor life science odpowiada za 10 proc. PKB Unii Europejskiej i 29 mln miejsc pracy - jego rozwój jest więc nie tylko kwestią zdrowia publicznego, ale też geopolitycznej konkurencyjności kontynentu” - podkreśliła Irene Norstedt z Komisji Europejskiej
W konferencji wzięło udział ponad 400 uczestników: czołowych ekspertów, naukowców, przedstawicieli przemysłu biotechnologicznego, startupów medycznych, organizacji pacjenckich oraz liderów polityki zdrowotnej z całej Europy, którzy wskazywali, że nasz kontynent posiada światowej klasy naukowców, silny sektor MedTech i BioPharma, jednak fragmentacja systemów ochrony zdrowia, złożone regulacje i brak interoperacyjności danych sprawiają, że Europa traci tempo rozwoju.
Wśród gości znaleźli się m.in. Irene Norstedt (Dyrekcja Generalna ds. Badań i Innowacji KE), Emer Cooke (dyrektor wykonawcza Europejskiej Agencji Leków), Paweł Przewięźlikowski (CEO Ryvu Therapeutics), Nathalie Moll (dyrektor generalna EFPIA), Adam Jarubas (poseł do Parlamentu Europejskiego) oraz liderzy takich instytucji jak: Consonance, Selvita, GE Healthcare, ELIXIR Europe, Intelliseq, ELEM Biotech, EIT Health, Aalborg University Hospital.
Dyskusje dotyczyły m.in. transformacji cyfrowej medycyny, przyspieszenia procesu klinicznego, interoperacyjności danych zdrowotnych, wskaźników mierzenia efektywności innowacji (KPI), edukacji w zakresie AI oraz strategii skalowania innowacji w systemach zdrowia.
„Europa mówi o innowacjach, ale zbyt często działa w izolowanych silosach. Musimy uprościć dostęp do funduszy i procesów regulacyjnych, aby przełamać bariery między nauką, przemysłem a regulatorami” - powiedziała Magda Chlebus z EFPIA.
Uczestnicy konferencji pracowali również nad konkretnymi propozycjami działań na rzecz poprawy wdrażania innowacji w systemach ochrony zdrowia. Wskazano m.in. na potrzebę lepszej koordynacji inwestycji, uproszczenia przepisów i stworzenia platform dialogu międzysektorowego.
Emer Cooke, dyrektor Europejskiej Agencji Leków (EMA), wskazała, że wiele innowacji nie dociera do pacjentów z powodu braku znajomości ścieżek regulacyjnych. Dlatego EMA planuje uproszczenie procedur i intensyfikację dialogu z MŚP i startupami.
„Chcemy mieć pewność, że pacjenci skorzystają z innowacyjnych rozwiązań w obszarze produktów medycznych. Dlatego dążymy do tego, by wyeliminować bariery i zadbać o świadomość wszelkich wyzwań regulacyjnych, abyśmy mogli wspólnie przygotować się na te innowacje” - podkreśliła Emer Cooke.
Ekspertka dodała, że w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom znacznie trudniej jest uzyskać wgląd w system regulacyjny oraz zrozumieć go i działać w jego ramach. Dlatego EMA utworzyła biuro ds. małych i średnich przedsiębiorstw, w ramach którego oferuje szkolenia, webinaria, biuletyny i każda firma, która kwalifikuje się jako małe lub średnie przedsiębiorstwo, w tym polskie MŚP, może prosić o wsparcie.
Organizatorem konferencji, podzielonej na trzy strategiczne moduły: Wizja, Kluczowe czynniki sukcesu oraz Działanie, był Klaster LifeScience Kraków we współpracy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Komisją Europejską, Miastem Kraków oraz Uniwersytetem Jagiellońskim.
Klaster LifeScience Kraków, który od 2006 r. buduje sieci współpracy między uczelniami, firmami, instytucjami publicznymi i NGO w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, stał się hubem integrującym środowiska naukowe, technologiczne i polityczne, który tworzy warunki do transferu technologii, rozwoju startupów oraz wdrażania rozwiązań, które mają realny wpływ na jakość życia i zdrowie społeczeństwa.
„W dyskusjach na temat innowacji w Europie nie powinniśmy bać się regulacji, tylko fragmentacji, bo myślenie fragmentaryczne >>wy robicie swoje, my swoje<< jest szkodliwe. Dlatego staramy się budować synergię. Chcemy, by Kraków był miejscem, gdzie rodzą się rozwiązania realnie zmieniające ochronę zdrowia w Europie. Konferencja LifeScience4EU to proces, który dopiero się zaczyna” - zaznaczył Kazimierz Murzyn, dyrektor zarządzający Klastra.
Jako przykład działań wzmacniających synergię, dyrektor Klastra wskazał inwestycje dotyczące budowy szpitali, gdzie decydenci powinni myśleć o tym, co będzie niezbędne w otoczeniu szpitala za 10, 15, 30 lat.
„Każdy szpital to takie małe miasto. Trzeba myśleć o tym, jakie zaplecze: laboratoria, jednostki badawczo-rozwojowe będą w nim niezbędne, aby wykorzystać w pełni efekt synergii i tworzyć innowacje z korzyścią dla pacjentów” - powiedział ekspert.
Konferencję zakończył wspólny apel ekspertów, m.in.: Andrzeja Rysia, głównego doradcy ds. nauki w Komisji Europejskiej, Pawła Świebody z NeuroCentury i Magdaleny Bem-Andrzejewskiej z Narodowego Funduszu Badań i Rozwoju:
„Nasz kontynent ma zasoby, aby stać się światowym liderem innowacji zdrowotnych - pod warunkiem, że będzie działać wspólnie, szybko i mądrze. Dlatego Europa potrzebuje odwagi do działania i zaufania między sektorami, by sprostać wyzwaniom przyszłości”.
W przygotowaniu znajduje się kompleksowy raport pokonferencyjny, zawierający najważniejsze wnioski, rekomendacje oraz konkretne propozycje działań sformułowanych przez uczestników. Dokument będzie cennym źródłem wiedzy dla decydentów politycznych, instytucji badawczych i przedstawicieli sektora zdrowia, a jego publikacja planowana jest na drugą połowę 2025 roku. Więcej informacji znajduje się na stronie www.lifescience4eu.eu.
Kolejna edycja wydarzenia planowana jest w ramach duńskiej prezydencji w Radzie UE w 2026 roku.
Źródło informacji: PAP MediaRoom