Cyberbezpieczeństwo, programy grantowe typu Cyberbezpieczne Wodociągi, rozwój polskiej sztucznej inteligencji, rozwój sektora edukacyjnego - to obszary, w których NASK zmienia Polskę. O nich i wielu innym można szerzej usłyszeć podczas XXXIV Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

Nieodłącznym elementem Forum Ekonomicznego w Karpaczu jest Forum Cyberbezpieczeństwa. Jego organizatorami są Ministerstwo Cyfryzacji oraz NASK.
„Cyberbezpieczeństwo to nie domena jednej instytucji, ale wspólna odpowiedzialność państwa, biznesu i społeczeństwa. Forum w Karpaczu daje nam możliwość spotkania z przedstawicielami wszystkich tych środowisk i wymiany doświadczeń. Słuchamy, wyciągamy wnioski i wychodzimy z konkretnymi rozwiązaniami i narzędziami” - mówi Radosław Nielek, dyrektor NASK-PIB.
W centrum uwagi Forum znajduje się kwestia zapewnienia krajowej kontroli nad infrastrukturą krytyczną. Chodzi tu zarówno o serwery i centra danych, jak i rozwój rodzimych kompetencji technologicznych w obszarze cyberbezpieczeństwa.
NASK wspólnie z Ministerstwem Cyfryzacji prowadzi kilka programów grantowych, przekazując je instytucjom na poprawę cyberbezpieczeństwa. Jest to między innymi projekt Cyberbezpieczny Samorząd, gdzie ponad 1,5 mld zł zostało już wydane na wsparcie bezpieczeństwa w samorządach, a także projekt Cyberbezpieczny Rząd, w którym kilkaset milionów złotych przeznaczono na wsparcie jednostek administracji centralnej w obszarze cyberbezpieczeństwa.
„Pierwszego września ruszył projekt Cyberbezpieczne Wodociągi. Jest to program, w którym udostępniamy środki na wsparcie rozwiązań cyberbezpieczeństwa w instytucjach dostarczających wodę i odprowadzających ścieki, czyli tych, które są elementem takiej infrastruktury krytycznej - informuje dyrektor NASK. - W tym obszarze jest dużo do zrobienia w związku z zapewnieniem cyberbezpieczeństwa” - dodaje Radosław Nielek.
NASK prowadzi prace na algorytmami sztucznej inteligencji nazwanymi PLLuM i wprowadza je do instytucji rządowych, a także do firm prywatnych.
PLLuM to rodzina dużych modeli językowych (LLM), stworzona z myślą o języku polskim i jego unikalnych cechach. Jednym z kluczowych atutów PLLuMa jest zaawansowana filtracja treści - model został zabezpieczony przed generowaniem szkodliwych lub toksycznych informacji.
Częstochowa to kolejny samorząd po Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego, który wykorzystuje PLLuMa. Dzięki PLLuM możliwe ma być automatyzowanie wielu zadań urzędowych, usprawnienie komunikacji z obywatelami, a także uproszczenie wewnętrznych procesów biurokratycznych.
„PLLuM to realna pomoc dla urzędników, wdrażamy go zarówno w administracji Częstochowy, Gdyni, ale wdrażają go także polskie firmy, np. Comarch oraz PKO Bank Polski, który właśnie ogłosił użycie modelu PLLuM w swoim własnym systemie po to, żeby wspierać klientów” - zauważył dyrektor Nielek.
NASK zajmuje się także edukacją. Firma ogłosiła przetarg wart ponad 2 miliardy złotych. W ramach inwestycji, finansowanej z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, powstanie 16 tysięcy pracowni sztucznej inteligencji (AI) oraz STEM (nauki przyrodnicze, technologia, inżynieria i matematyka). Łączna wartość zamówienia to 2,39 mld zł brutto, z czego ponad 1,86 mld zł zostanie przeznaczone na pracownie AI, a 533 mln zł - na pracownie STEM. Pracownie AI i STEM to nie tylko urządzenia - to także nowy program edukacyjny, który pozwoli uczniom zdobywać wiedzę w praktyce. Inwestycje obejmujące zakup sprzętu dla szkół są elementem szerszego programu, mającego na celu cyfrową transformację edukacji. Nauczyciele będą mogli skorzystać ze szkoleń podnoszących kompetencje cyfrowe. Dostępne będą bezpłatne materiały edukacyjne, wykorzystujące wyposażenie podczas zajęć z różnych przedmiotów.
„Chcemy, żeby polska szkoła dawała uczniom narzędzia do zrozumienia i współtworzenia nowoczesnego świata. Laboratoria AI to inwestycja w umiejętności przyszłości” - przekonuje Radosław Nielek.
Źródło informacji: PAP MediaRoom