Podstawą polityki polonijnej jest Rządowa strategia współpracy z Polonią i Polakami za granicą na lata 2025–2030, która została przyjęta w kwietniu. To początek nowego rozdziału w relacjach z polską diasporą. Wicepremier Sikorski przypomniał dzisiaj co już udało się zrealizować w tym obszarze i przedstawił cele na następne lata. Plany dotyczą zarówno kolejnych pokoleń Polonii – osób, które nie urodziły się w Polsce, jak i emigrantów. Strategia zakłada: upowszechnianie nauki języka polskiego, edukację obywatelską oraz działania, które mają zachęcić przedstawicieli polskiej diaspory do powrotu do kraju pochodzenia i odwiedzenia Polski w celach turystycznych. Wśród priorytetów jest też: stabilne finansowanie inicjatyw kierowanych do Polonii i Polaków za granicą oraz wsparcie społeczno-humanitarne dla osób dotkniętych kryzysem bezdomności. Strategia zakłada też podtrzymywanie więzi z Polską oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego, co efektywnie realizują organizacje polonijne i emigracyjne.
W swoim przemówieniu wicepremier Radosław Sikorski podkreślał, że wzrost gospodarczy Polski zachęca przedstawicieli polskiej diaspory do powrotów i inwestycji w kraju. Przypomniał, że Polska znalazła się w gronie państw, których PKB przekroczył bilion dolarów, a skumulowany wzrost gospodarczy w ciągu ostatnich 35 lat wyniósł ponad 300 proc. To najwyższy wskaźnik w Europie Środkowo-Wschodniej.
- Ten historyczny sukces wywiera wpływ także na politykę polonijną. Pozwala sformułować atrakcyjne zaproszenie dla naszych rodaków za granicą do powrotu do kraju – mówił wicepremier Radosław Sikorski.
Strategia przyjęta przez Rząd RP wyznacza nowe priorytety i koncentruje się na wielu grupach docelowych – od młodzieży przez środowiska zawodowe aż po organizacje promujące polską kulturę i dziedzictwo.
W 2025 roku młodzi przedstawiciele polskiej diaspory wzięli udział w pilotażowym programie stypendialnym MSZ „Poland. Business Adventure”. Osoby polskiego pochodzenia w wieku 18-35 wzięły udział w trzymiesięcznych stażach w polskich firmach. Dzięki temu mogły poznać nie tylko polskie środowisko biznesowe, ale też polską historię, kulturę i język. Po skończeniu stażu 20 osób już zdecydowało się zostać i pracować w Polsce.
Ważnym zadaniem jest udzielanie wsparcia materialnego, psychologicznego czy prawnego osobom potrzebującym.
- Mamy świadomość obowiązków moralnych spoczywających na Polsce i wszystkich Polakach w stosunku do rodaków na Wschodzie, zwłaszcza tych funkcjonujących w warunkach wojny, żyjących w państwach autorytarnych czy wręcz – neototalitarnych. (…) Nadal spoczywa na nas wielki obowiązek uwolnienia więźniów politycznych, takich jak niezłomny Andrzej Poczobut – dodał Radosław Sikorski.
Wicepremier podkreślił potrzebę intensyfikacji i unowocześnienia metod nauczania języka polskiego, także jako języka obcego, w szkołach polonijnych oraz systemach oświaty państw, gdzie mieszkają przedstawiciele polskiej diaspory.
Integralną częścią realizacji strategii jest powołanie Międzyresortowego Zespołu do spraw współpracy z Polonią, który koordynuje działania różnych ministerstw. Dostosowuje wsparcie do realnych potrzeb Polonii i Polaków na całym świecie.
Realizacja potrzeb tej grupy wymaga stabilnego finansowania, dlatego Strategia zakłada utrzymanie poziomu środków przeznaczonych na wsparcie Polonii i Polaków za granicą na poziomie 600 milionów złotych z budżetu państwa. Budżet MSZ na współpracę z Polonią i Polakami za granicą w 2025 roku wynosi 124 miliony 20 tysięcy złotych.
- 600 milionów złotych pochodzących od polskiego podatnika będzie wydawane w sposób zaplanowany, skrupulatny i nakierowany na maksymalne wzmocnienie polskiej obecności w świecie – powiedział wicepremier Sikorski i zapewniał, że w realizację projektów będą włączane środowiska polskie z całego świata, tak, aby działania były spójne, skuteczne i odpowiadały na zmieniające się potrzeby społeczności polonijnych.
Szef polskiej dyplomacji zapowiedział też, że w najbliższym czasie zostanie udostępniony elektroniczny „Atlas Polonii i Polaków za granicą” – inicjatywa wicepremiera Sikorskiego realizowana przez MSZ we współpracy z Głównym Urzędem Statystycznym.