Publikacja jest dostępna pod linkiem: https://zakorzenione.org/zakorzenione-tam-gdzie-zmiana-zaczyna-sie-lokalnie/.

Program „Zakorzenione” narodził się z przekonania, że największa siła do wprowadzania pozytywnych zmian tkwi w oddolnej aktywności liderek lokalnych społeczności. Program ten wspiera sołtyski, liderki i członkini Kół Gospodyń Wiejskich (KGW) z Polski wschodniej i południowej, stawiając za cel budowanie rozwiązań na rzecz środowiska i przyrody oraz wzmacnianie lokalnych wspólnot.

Program rozpoczął się w 2022 roku, a już w 2023 roku objął współpracę z 67 kobietami, które zrealizowały 173 projekty, angażując ponad ok. 7 tys. mieszkańców. Obecnie sieć liczy ponad 100 liderek i 10 ambasadorek, które dotarły do ponad 16 tysięcy osób wspierających inicjatywy na obszarach wiejskich i w małych miastach.

Działalność ambasadorek stanowi praktyczną odpowiedź na wyzwania środowiskowe i społeczne. Koncentruje się ona na retencji wody i zapobieganiu suszy, działaniach na rzecz bioróżnorodności, promowaniu lokalnego rolnictwa i niemarnowania żywności, przeciwdziałaniu konsumpcjonizmowi oraz wspieraniu transformacji energetycznej na wsi.

Siła kobiet uczestniczących w programie polega na połączeniu wrażliwości z determinacją. Kluczem do sukcesu jest odejście od narzuconych z góry rozwiązań i skupienie się na autentycznym dialogu i słuchaniu lokalnych potrzeb. Liderki koncentrują się na namacalnych, lokalnych problemach, włączając do pracy mieszkańców wcześniej niezaangażowanych. Sieć „Zakorzenionych” łączy kobiety o wspólnym celu: trosce o „małą ojczyznę” i zapewnieniu lepszej przyszłości kolejnym pokoleniom, opierając się na wsparciu i relacjach. Program współtworzą Fundacja Polska z Natury, FARMa, Fundacja Roll-na i Grupa Sołtyski.

Sylwetki Ambasadorek

- Agata Chmura (Bieszczady), edukatorka ekologiczna, koncentruje się na ogrodach deszczowych i podnoszeniu świadomości po ekstremalnych zjawiskach pogodowych; jej dewiza: zamiast manifestować, woli posadzić drzewo.

- Justyna Jurczyk (Stawiguda), zielarka, podkreśla, że największą siłą jest wspólnota i realny kontakt, angażując ludzi poprzez warsztaty i osobiste zaproszenia.

- Karina Majcherska (Gady), sołtyska i ekspertka recyklingu, działa na rzecz ochrony powietrza, walcząc ze spalaniem śmieci i adaptując społeczność do zmian klimatu (np. poprzez instalację pompy ciepła i fotowoltaiki w świetlicy).

- Dominika Marć (Pustynia) buduje sieć liderek poprzez proste spotkania i stosuje „metodę na kanapkę” do przekazywania ważnych treści, walcząc z konsumpcjonizmem.

- Regina Musiał (Szklana), prawniczka, przekształciła teren nielegalnego wysypiska (Kamieniec) w miejsce integracji społecznej, promując bioróżnorodność (pasieka).

- Iwona Orłowska (Krypno), animatorka kultury, zorganizowała akcję wymiany ubrań („KopCiuszek”) i warsztaty upcyklingowe, skupiając się na zmianie codziennych nawyków, np. rezygnacji z plastikowych naczyń w KGW.

- Wiola Piwowarska (Wiązownica-Kolonia), magister ochrony środowiska, działa spontanicznie, koncentrując się na wzmacnianiu kobiet i ekologii poprzez kontakt z naturą, nie kierując się modami ani polityką.

- Karolina Suska (Lubelszczyzna), socjolożka, członkini Rady Kobiet przy Ministerstwie Rolnictwa, stawia na edukację, jakość ponad ilość w działaniach i walczy z marnowaniem żywności.

- Agnieszka Wącławska-Hankuz (Żarnowica), biolog, dąży do urealnienia pojęć ekologicznych (jak „Zielony Ład”), promuje rozwiązania, np. budowę suchego zbiornika retencyjnego, a także przeprowadziła warsztaty nauki rozmawiania, które zmieniły sposób spotkań w KGW.

- Krystyna Zabrzewska (Poronin), góralka, łączy troskę o środowisko z tradycją (pasterstwo, rzemiosło), walcząc o lokalne dziedzictwo, a jej działanie jest dziełem życia, które doprowadziło m.in. do budowy nowej szkoły.

Wspólnota ta nie tylko wspiera projekty, ale przede wszystkim daje siłę i nadzieję na budowanie czystszej, zdrowszej i bardziej zaangażowanej lokalnie Polski.

Źródło informacji: Fundacja Polska z Natury