Pochodził z rodziny szlacheckiej od końca XVII wieku osiadłej na Litwie. Urodził się 15 listopada 1843r. w majątku Pieczeniegi w pobliżu Charkowa. Mimo że ojciec artysty był generałem w armii rosyjskiej, to jednak w rodzinie panowała polska, patriotyczna atmosfera.

Siemiradzki przez całe życie czuł się Polakiem, pomimo przypisywania mu przez rosyjską krytykę w okresie największych sukcesów artystycznych rosyjskiej narodowości.

Dzieciństwo spędził w Charkowie i tam pobierał lekcje rysunku u Dymitra Bezperczego, któremu - jak wspominał - zawdzięczał wiele. W 1864r.ukończył studia na wydziale matematyczno-fizycznym charkowskiego uniwersytetu. W tym samym roku został przyjęty do Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, Kształcił się pod kierunkiem znanego batalisty Bogdana Willewaldego oraz Karla Weniga. W trakcie studiów był pięciokrotnie nagradzany srebrnym medalem i dwukrotnie złotym. Na przełomie 1864/65r. odbył pierwszą podróż na ziemie polskie - odwiedził wówczas Warszawę i Lublin. W 1871r. ukończył studia, uzyskując wielki złoty medal dzięki czemu otrzymał sześcioletnie stypendium na naukę za granicą.

 

Jesienią 1871r. wyjechał do Monachium; po drodze zatrzymał się w Krakowie. Kontakt z pamiątkami narodowej świetności rozbudził w młodym artyście poczucie polskości. Po przybyciu do Monachium Siemiradzki nie zapisał się do Akademii Sztuk Pięknych, ale korzystał z rad jej profesora, Karla Piloty'ego. Nawiązał też kontakty z kolonią polską skupioną wokół Józefa Brandta i Maksymiliana Gierymskiego i Stanisława Witkiewicza. Ukończony w Monachium i wystawiony obraz "Orgia rzymska" przyniósł mu uznanie.

 

  

Wiosną 1872r. wyjechał do Włoch, zachwycił się Rzymem i postanowił w nim zamieszkać na stałe. Dom Siemiradzkiego stał się ośrodkiem kultury polskiej w Rzymie i miejscem spotkań rodaków. Rok 1879r. stanowił apogeum sławy malarza. W 1880r. został członkiem akademii św. Łukasza w Rzymie, był też członkiem akademii w Paryżu, Berlinie, Turynie i Sztokholmie.

 

Z krajem utrzymywał żywe kontakty - przesyłał obrazy na wystawy, a w roku 1879 podarował Krakowowi sławny swój obraz Pochodnie Nerona dając początek zbiorom Muzeum Narodowego. Namalował kurtyny do teatrów w Krakowie (1896) i we Lwowie (1900). Tematów do swych obrazów szukał przede wszystkim w starożytności; w historii, życiu i mitach dawnej Grecji czy Rzymu. Jego obrazy cechuje piękna, wręcz teatralna aranżacja scenerii, malownicze krajobrazy, bogactwo efektów dekoracyjnych. W 1901r. ciężko zachorował na raka gardła i stracił mowę.

Na krótko przed śmiercią wyjechał do Strzałkowa koło Częstochowy i tam zmarł 23 sierpnia 1902r. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. 24 września 1903r. jego prochy przeniesiono do krypty zasłużonych na krakowskiej Skałce.

 

Był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i kawalerem Legii Honorowej, Orderu Korony Włoskiej, Orderu św. Stanisława III klasy, komandorem Orderu Świętych Maurycego i Łazarza.

empe/ BEB