Urodził się 4 listopada 1908 r. w Warszawie. Początkowo uczył się w szkole rzemieślniczej w klasie elektromechanicznej, później dostał się do Wolnej Wszechnicy Polskiej, gdzie zetknął się z Ludwikiem Wertensteinem, prekursorem polskiej fizyki jądrowej, byłym asystentem Marii Skłodowskiej-Curie. To spotkanie przesądziło o dalszej edukacji Rotblata. W 1932 r. uzyskał tytuł magistra z fizyki i rozpoczął pracę w Pracowni Radiologicznej Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, której kierownikiem był prof. Wertenstein. W 1938 r. obronił doktorat na Uniwersytecie Warszawskim i otrzymał zagraniczne stypendium.

 

Kiedy wybuchła II wojna światowa był w Liverpoolu, gdzie z inicjatywy prof. Wertensteina współpracował z Jamesem Chadwickiem, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za odkrycie neutronu. Na początku 1944 r. znalazł się w Stanach Zjednoczonych w laboratorium Los Alamos, gdzie dołączył do zespołu naukowców pracujących nad powstaniem bomby atomowej w ramach tajnego projektu Manhattan. Jednak z powodów etycznych wycofał się z projektu i wyjechał do Anglii, gdzie zajął się medycyną nuklearną i został kierownikiem wydziału fizyki w Kolegium Medycznym przy Szpitalu św. Bartłomieja w Londynie.

 

W 1957 r. wraz z Bertrandem Russellem zainicjował międzynarodowy ruch pacyfistyczny Pugwash (Konferencja Pugwash w Sprawie Nauki i Problemów Światowych), w ramach którego uczeni po obu stronach „żelaznej kurtyny” działali na rzecz rozbrojenia i pokoju.

 

W 1995 r. za swoją działalność Józef Rotblat i ruch Pugwash otrzymali Pokojową Nagrodę Nobla. Do końca życia podkreślał, że jest Polakiem z brytyjskim paszportem. Zmarł 31 sierpnia 2005 r. w Londynie.

mb.