Urodził się 13 czerwca 1930 r. w Warszawie. W czasie II wojny światowej za działalność konspiracyjną aresztowany został jego ojciec, który zginął później w obozie Sachsenhausen. W 1947 r. Ryszard Kukliński rozpoczął służbę wojskową, a w 1961 r. studia w Akademii Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Dwa lata później pracował w Sztabie Generalnym, stopniowo zdobywał doświadczenie i awansował. Był bliskim współpracownikiem generała Wojciecha Jaruzelskiego oraz szefem Oddziału Planowania Strategiczno-Obronnego (1976-1981).

Na początku lat 70. nawiązał współpracę z amerykańską Centralną Agencją Wywiadowczą (ang. Central Intelligence Agency, CIA), której przekazywał m.in. strategiczne plany Układu Warszawskiego oraz informacje o planowanym wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce. Posługiwał się pseudonimem Jack Strong. Zagrożony dekonspiracją, wraz z rodziną został ewakuowany z Warszawy 7 listopada 1981 r. Zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, gdzie został doradcą Departamentu Stanu.

  

 

W 1984 r. w toczącym się w PRL procesie wojskowym został skazany na karę śmierci.

 

Rehabilitacja i Muzeum Zimnej Wojny

W 1990 r. wyrok złagodzono, w 1995 r. uchylono, a dwa lata później sprawę umorzono, argumentując to działaniem pułkownika w stanie wyższej konieczności. W 2016 r. prezydent RP mianował go pośmiertnie generałem brygady. O rehabilitację prawną Ryszarda Kuklińskiego przez wiele lat zabiegał m.in. jego pełnomocnik w Polsce – Józef Szaniawski, który także przygotował przyjazd pułkownika do kraju w 1998 r. i od 2006 r. prowadził Izbę Pamięci Pułkownika Kuklińskiego przy ul. Kanonii 20/22 w Warszawie.

 

 

Ryszard Kukliński i Józef Szaniawski.

Fot. Muzeum Zimnej Wojny im. generała Kuklińskiego. Domena publiczna.

 

 

Po otwarciu zapowiedzianego przez Fundację Józefa Szaniawskiego w 2022 r. nowego muzeum ekspozycja z Izby Pamięci została przeniesiona do Muzeum Zimnej Wojny im. gen. Ryszarda Kuklińskiego, zlokalizowanego także na Starym Mieście w Warszawie.

Ryszard Kukliński zmarł 11 lutego 2004 r. w Tampa w Stanach Zjednoczonych, jednak urnę z jego prochami sprowadzono do kraju i złożono w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

O płk. Ryszardzie Kuklińskim powstał film "Jack Strong", który nakręcił w 2014 roku Władysław Pasikowski.

 

W 1997 r od Yacht Klubu w Gdyni odkupiła go firma Atlas, która sfinansowała kapitalny remont, po którym "nowy" jacht został przekazany ponownie pułkownikowi Ryszardowi Kuklińskiemu podczas jego wizyty w Polsce w 1998 r. Jednostkę pobłogosławił ks. infułat Stanisław Bogdanowicz, nadając jej imię "Opal II".

Pułkownik planował początkowo sprowadzić jacht do USA. Potem jednak chciał sprzedać jednostkę, chcąc zarobione w ten sposób pieniądze przeznaczyć na założoną przez siebie Fundację na rzecz Ofiar Reżimu PRL. Z tych planów nic nie wyszło. Po jakimś czasie Ryszard Kukliński podarował w testamencie jacht Chrześcijańskiej Szkole pod Żaglami. Ten "nowy armator" nadał mu nazwę "Strażnik Poranka", nawiązując do zwrotu, którym posłużył się papież Jan Paweł II podczas Światowych Dni Młodzieży w Toronto.

W maju 2023 roku w stoczni w Jacht Klubie Conrad w Gdańsku  miała miejsce uroczystość z okazji rozpoczęcia odbudowy "Strażnika Poranka", jako jachtu szkoleniowego dla dzieci, który niegdyś należał do generała Ryszarda Kuklińskiego.  Obecni byli lokalni samorządowcy oraz przedstawiciele Fundacji Jack Strong. Zakończenie jest planowane na jesień 2025 r.

BEB, powiempolsce.pl