Zwykło się uważać, że polskie organizacje i instytucje działające w Wielkiej Brytanii, pozostają niewidoczne w brytyjskiej przestrzeni publicznej, nawiązując współpracę wyłącznie z przedstawicielami polskiej społeczności emigracyjnej. Tymczasem ostatnie działania dwóch poważnych ośrodków Zjednoczonego Królestwa zdają się przeczyć tej tezie. Museum of London oraz Uniwersytet Oksfordzki, niezależnie od siebie, choć w podobnym czasie, nawiązały współpracę z Polskim Ośrodkiem Społeczno-Kulturalnym, proponując projekty realizowane z myślą o Polakach, których losy są lub były związane z Wielką Brytanią, bądź ściślej z samym Londynem.

 

Poprzez udostępnianie gromadzonych od ponad 50 lat archiwów dźwiękowych ze zbiorami historii i opowieści różnych społeczności, w tym licznej diaspory polskiej, londyńscy muzealnicy zamierzają uchwycić wspomnienia, historie i doświadczenia polskich wolontariuszy biorących udział w projekcie, reagujących na nagrane opowieści z muzealnych archiwów.

W trakcie trwania warsztatów badacze oferują wszystkim uczestnikom możliwość przeszukania muzealnej kolekcji historii mówionej i znalezienia treści związanych ze społecznościami, do których należą, a następnie stworzenia własnych interpretacji, które pomogą w katalogowaniu nagranych wywiadów w zbiorach muzeum. Dzięki temu polscy wolontariusze będą mieli możliwość znalezienia współczesnych związków pomiędzy własnymi historiami, a tymi wybranymi przez siebie z muzealnych archiwów. Ich interpretacje staną się częścią kolekcji muzeum, a podsumowaniem projektu będzie instalacja dźwiękowa.

Brytyjscy badacze podczas trwania trzyletniego projektu chcą poznać i zarejestrować nowe wspomnienia, a także reakcje na archiwalne historie, by je odświeżyć i przybliżyć nowym odbiorcom.

Udział w tym przedsięwzięciu obejmie kilkanaście godzin spotkań w ciągu najbliższych miesięcy: wprowadzenie do projektu, cztery sesje spotkań w listopadzie i warsztaty podcastingowe w grudniu. Muzeum zapewnia wszystkim chętnym, którzy zgłosili się do projektu zwrot kosztów dojazdu do miejsca spotkań. Ale nie tylko, bo polscy badacze mogą również liczyć na bezpłatne szkolenia i wsparcie w prowadzeniu badań kolekcji historii mówionej Museum of London.

 

Udział w warsztatach to także utrzymywanie kontaktu z muzeum w celu uzyskania dodatkowych możliwości wolontariatu w trakcie projektu i po jego zakończeniu, uczestnictwo w wystawach muzealnych i wycieczkach po wystawach podczas muzealnego „dnia wprowadzenia”. I wreszcie możliwość wzięcia udziału w warsztatach podcastingowych w celu stworzenia własnych historii ustnych.

Projekt choć wymaga sporo zaangażowania ze strony uczestników cieszy się dużym zainteresowaniem polskiej społeczności. Udział w nim zgłosiło kilkadziesiąt osób, co daje nadzieję, na kontynuację tej wartościowej współpracy pomiędzy obiema instytucjami Museum of London i POSKiem.  

 

Każdy Polak lub osoba o polskich korzeniach mógł przyjść do Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w pierwszych dniach listopada, by podzielić się rodzinnymi doświadczeniami i artefaktami z czasów II wojny światowej. Badacze uniwersytetu oksfordzkiego pozostawali do dyspozycji, by nagrać, zdigitalizować i zachować historie oraz przedmioty rodzinne przybyłych w ogólnodostępnym archiwum internetowym.

Na chętnych chcących poszerzyć lub skonfrontować swoją wiedzę o wojennych losach przodków czekali historycy i tłumacze, którzy odpowiadali na pytania dotyczące wojennych doświadczeń oraz udzielali wskazówek dotyczących dokumentów i odznaczeń z rodzinnego archiwum.

 

„Nasz festiwal to wydarzenie absolutnie bezprecedensowe, ponieważ po raz pierwszy polscy i brytyjscy badacze spuścizny wojennej razem a nie oddzielnie zajmują się tematyką wkładu Polaków i Brytyjczyków w wojenny wysiłek Aliantów na ziemiach brytyjskich”.  –przekonywała dr Julia Griffin jedna z kuratorek tego wydarzenia.

Dwudniowy festiwal obfitował także w szereg wykładów oraz paneli dyskusyjnych z udziałem zaproszonych gości, którzy starali się nakreślać tematykę wojenną oraz emigracyjna z różnych perspektyw – począwszy od sztuk wizualnych i literatury, poprzez rolę organizacji kultury w kształtowaniu pamięci zbiorowej, aż do omówienia wyzwań badawczych jakie czyhają na autorów zajmujących się angielsko-polską tematyką. Organizacje badawcze będą miały również sposobność, aby zaprezentować swoje zbiory archiwalne.

 

   

„Mamy nadzieję, że to wydarzenie dostarczy zarówno inspiracji jak i praktycznych wskazówek dla szerokiego grona odbiorców – Polaków jak i Brytyjczyków, którzy pragną dowiedzieć się więcej na temat angielsko-polskiej historii z czasów wojny” – zapewniała dr Julia Griffin.

Kuratorami programu były specjalistki od tematyki polsko-angielskiej: Jenny Grant, Queen Mary University of London, ekspertka od spraw kontrybucji Polaków w dziejach II wojny światowej; Juliette Bretan, University of Cambridge, ekspertka od spraw reprezentacji Polski w Wielkiej Brytanii; Dr Julia Griffin, Kuratorka Anglo-Polish Cultural Exchange i ekspertka zajmująca się sztukami wizualnymi.