Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji Kodeksu pracy wydłużający urlop macierzyński w sytuacji, gdy dziecko urodzi się jako wcześniak lub wymaga dłuższego pobytu w szpitalu. Regulacja została przesłana m.in. do związków zawodowych, organizacji pracodawców i Rady Dialogu Społecznego.

W uzasadnieniu do projektu zwrócono uwagę, że w obecnym stanie prawnym rodzicom dzieci urodzonych przedwcześnie przysługują takie same uprawnienia rodzicielskie, jak w przypadku dzieci urodzonych w terminie. Mogą oni skorzystać z urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego.

Autorzy projektu wskazują, że w przypadku rodziców wcześniaków oraz dzieci hospitalizowanych częste wizyty u lekarza, długotrwała rehabilitacja wiąże się z koniecznością korzystania z urlopów wypoczynkowych, by móc zapewnić dziecku odpowiednią opiekę medyczną. Rodzice zmuszeni są także do korzystania ze zwolnienia lekarskiego ze względu na opiekę nad chorym dzieckiem.

Zgodnie z obecnymi przepisami Kodeksu pracy w razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala. Jednak przez pierwsze 8 tygodni po porodzie nie może ona przerwać urlopu macierzyńskiego.

Zmiany zawarte w projekcie mają umożliwić rodzicom kontynuację leczenia ich dzieci bez konieczności rezygnowania z pracy albo wykorzystywania przez rodziców urlopów wypoczynkowych lub zwolnień lekarskich.

Według projektu dodatkowy urlop macierzyński będzie fakultatywny, udzielany na wniosek, możliwy do wykorzystania w jednej części - bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Urlop ten będzie płatny w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Wprowadzone rozwiązanie będzie stosowane odpowiednio do rodziców przysposabiających dziecko i rodzin zastępczych.

Wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 tygodni albo do 15 tygodni w zależności od okresu hospitalizacji dziecka, tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko lub w zależności od masy urodzeniowej dziecka.

W projekcie założono, że dla pracujących rodziców dzieci, które urodziły się przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 gramów, dodatkowy urlop macierzyński będzie uzależniony od okresu hospitalizacji dziecka w wymiarze tygodnia dodatkowego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15 tygodnia po porodzie.

Pracujący rodzice dziecka urodzonego po ukończeniu 28. tygodnia ciąży, a przed ukończeniem 36. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 gramów będą uprawnieni do tygodnia dodatkowego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8 tygodnia po porodzie.

W projekcie czytamy, że zmiany obejmą także pracujących rodzice, których dziecko urodziło się po ukończeniu 36. tygodnia ciąży, ale wymaga hospitalizacji. W tym przypadku, żeby pracownik mógł mieć prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dziecko musi być hospitalizowane w okresie od 5 do 28 dnia po porodzie przynajmniej przez dwa kolejne dni. Jeżeli hospitalizacja nastąpi 29 dnia od porodu, a dziecko wyszło ze szpitala po trzech dniach od porodu, pracownik nie będzie miał prawa do dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Zgodnie z projektem przy ustalaniu wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia lub 15. tygodnia po porodzie będą się sumowały, a niepełny tydzień zostanie zaokrąglony w górę do pełnego tygodnia. Regulacja ta uwzględnia przerwy pomiędzy kolejnymi hospitalizacjami dziecka.

Zgodnie z projektem również osobom ubezpieczonym niebędącym pracownikami będzie przysługiwał zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Jak przewiduje projekt, dodatkowy urlop macierzyński będzie udzielany na wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego.

W ocenie skutków regulacji projektu podkreślono, że po zakończeniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownik powinien wrócić do pracy na dotychczasowe stanowisko, a jeżeli nie jest to możliwe, to na stanowisko równorzędne z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z tego urlopu.

Ponadto, zdecydowano się wprowadzić zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Autorzy projektu wyjaśniają, że świadczenie rodzicielskie jest odpowiednikiem zasiłku macierzyńskiego, z którego mogą skorzystać osoby nieubezpieczone, niezatrudnione. Dlatego w przypadku tego świadczenia zdecydowano się wprowadzić analogiczne zmiany.

Zgodnie z projektem prawo do świadczenia rodzicielskiego zostanie wydłużone odpowiednio o te same okresy wskazane w nowelizowanych przepisach Kodeksu pracy. Natomiast ustalenie prawa do wydłużenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, na analogicznych zasadach jak w Kodeksie pracy, będzie następować jednorazowo na wniosek osoby uprawnionej. Dokumentem potwierdzającym prawo do wydłużanego świadczenia rodzicielskiego będzie zaświadczenie wydawane przez szpital.

W projekcie zaproponowano, że nowela wejdzie w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia. (PAP)

Autorka: Karolina Kropiwiec

kkr/ jann/