Wybierz kontynent

Polski Centralny Komitet Ratunkowy tworzy Armię

W Stanach Zjednoczonych z inicjatywy organizacji polonijnych powstał Polski Centralny Komitet Ratunkowy, którego celem była pomoc materialna dla rodaków w Polsce podczas I wojny światowej, z czasem podjął się działań informacyjno-propagandowych na rzecz odradzającego się państwa polskiego i m.in. uczestniczył w tworzeniu Armii Polskiej we Francji w 1917 r.

Plakat werbunkowy do Armii Polskiej, autorstwa Władysława Bendy. Fot. Zbiory Muzeum Niepodległości w Warszawie

W pierwszych tygodniach po wybuchu I wojny świat. z inicjatywy Polskiej Rady Narodowej, Związku Narodowego Polskiego, Zjednoczenia Polsko Rzymsko-Katolickiego, Związku Sokołów Polskich w Ameryce i Związku Polek w Ameryce, powstała organizacja polonijna Centralny Komitet Polski, która później obrała nazwę Polski Centralny Komitet Ratunkowy (PCKR).

Nic nie wskazywało na tak szybką i zdecydowaną wspólna reakcję Polaków zamieszkałych w Stanach na nieprzewidziane wydarzenia w Europie. Polonia amerykańska po wybuchu wojny wzniosła się ponad podziały i wzajemne uprzedzenia aby wesprzeć swoich rodaków i dążenia do odzyskania niepodległego państwa nad Wisłą w walce o pełną suwerenność i połączenie ziem trzech zaborów.

 

Armia Polska we Francji - objęcie dowództwa przez generała Józefa Hallera.
Fot. ze zbiorów NAC 
 

Warto odnotować, że ze względu na neutralność USA na początku celem Komitetu była przede wszystkim pomoc materialna dla rodaków w Polsce: m. in. zbierał fundusze wśród Polonii, podejmował działania informacyjno-propagandowe.

Honorowym prezesem PCKR był I. Paderewski zaś prezesem F. Smulski. W 1916 organ kierowniczy organizacji został przekształcony w Wydział Narodowy, a głównym dążeniem było scentralizowanie działań na rzecz narodowo demokratycznego programu walki o niepodległość Polski, Przełomem w tych staraniach było otwarcie w 1917 r. biura PCKR  w Waszyngtonie, co znacznie ułatwiło efektywne wpływanie na politykę państwową Stanów Zjednoczonych Ameryki wobec odradzającego się państwa polskiego.

  

 Członkowie komisji wojskowej w Ameryce podczas misji wojskowej w Nowym Jorku, luty 1918 r.
Fot. ze zbiorów NAC 

 

Armia Polska we Francji
PCKR aktywnie uczestniczył też w tworzeniu Armii Polskiej we Francji w 1917 r., zwanej też Błękitną Armią, od koloru swych mundurów. Nie do przecenienia w jej tworzeniu pozostaje olbrzymi finansowy wkład wychodźstwa z Ameryki Północnej.
 
Grupa ochotników z Chicago do Armii Polskiej we Francji, 1917 r.
Fot. ze zbiorów NAC 
 

Błękitna Armia formowana we Francji składała się niemal w trzech czwartych z ochotników przybyłych zza oceanu. Szkolenia przeprowadzano wpierw w Kanadzie nad Niagarą, a kiedy zabrakło tam miejsca dla przybywających chętnych, również po drugiej stronie rzeki i granicy - w USA.

 

Grupa polskich uczniów i absolwentów szkoły oficerskiej w Toronto. Pierwsi oficerowie polscy z grupy tzw. Straceńców, 1917 r.
Fot. ze zbiorów NAC 
 

O Błekitnej Armii Hallera piszemy na łamach PowiemPolsce.pl w oddzielnych opracowaniach. 

BEB/ jp.

© PowiemPolsce.pl Redaktor

Powiązane wydarzenia

1914-10-12

W Stanach Zjednoczonych z inicjatywy organizacji polonijnych powstał Polski Centralny Komitet Ratunkowy, którego celem była pomoc materialna dla rodaków w Polsce podczas I wojny światowej, z czasem podjął się działań informacyjno-propagandowych na rzecz odradzającego się państwa polskiego i m.in. uczestniczył w tworzeniu Armii Polskiej we Francji w 1917 r.

Waszyngton (Stany Zjednoczone), 2224 Wyoming Ave. NW, 20008

110. rocznica

Waszyngton (Stany Zjednoczone), 2224 Wyoming Ave. NW, 20008

Miejsca Polaków na świecie

Miejsca Polaków na świecie

Zapisz się do newslettera

Jesteś tutaj