Dotychczas liczba instytucji uczestniczących w akcji powiększała się z roku na rok. W ostatnich latach do grona Zamku Królewskiego w Warszawie, Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Łazienki Królewskie oraz Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie, dołączały muzea m.in. w Sandomierzu, Lublinie, Malborku oraz Poznaniu. W tym roku MKiDN podjęło decyzję o "powrocie do korzeni" i akcja będzie dotyczyć tylko czterech rezydencji królewskich.

"W tym roku wracamy do takiej idei, która stała na samym początku tego pomysłu zwiedzenia rezydencji królewskich. Chcielibyśmy, żeby nasza publiczność skoncentrowała się na tych rezydencjach królewskich, które są dla niej najbardziej atrakcyjne i najciekawsze" - powiedziała ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska w środę na konferencji prasowej w Łazienkach Królewskich w Warszawie.

Zwróciła uwagę, że "w ostatnich latach program nieco się rozszerzał, natomiast ponad 80 proc. publiczności, która brała udział w +Darmowym Listopadzie+, tak czy inaczej zwiedzała albo Wawel, albo Zamek Królewski, ponad 50 proc. publiczności trafiało do tych instytucji, które biorą udział w tegorocznej edycji".

"Każda z tych instytucji mówi o historii Polski, o tradycji, tożsamości, ale też każda z wysunięta jest w przyszłość. Każda z tych instytucji mówiąc o historii mówi o historii w tym kontekście, w którym żyjemy i bardzo często zaprasza badaczy, artystów, naukowców po to, żeby mówili o przyszłości" - oceniła Wróblewska.

"Myślę, że ta edycja +Darmowego Listopada+, która jest finansowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w stopniu znacznie poważniejszym, niż poprzednie edycje, da publiczności dużo satysfakcji. Mamy nadzieję i liczymy na to, że wiele osób przyjdzie do tych rezydencji po raz pierwszy, ale że też do nich wróci, przyprowadzi znajomych, dzieci, rodziców" - dodała ministra. Poinformowała, że w tym roku MKiDN przeznacza na akcję "ponad 6 mln zł". "To jest o ponad 1 mln zł więcej niż dotychczas przeznaczano na tę akcję" - podała. Ministra kultury przekazała, że w tym roku organizatorzy chcą zapytać publiczność odwiedzającą rezydencje królewskie o to, czym one dla nich są i jak widzą rozwój programu w przyszłości.

Dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie, Marianna Otmianowska, wyjaśniła, że wraz z MKiDN uznali potrzebę rozwoju programu "Darmowy Listopad". "Badania w obszarze kultury są niezwykle istotne i przyjęliśmy to jako zaszczyt, że jako Łazienki Królewskie, możemy pokierować tym projektem, wespół z pozostałymi rezydencjami. Niezwykle istotne jest zbadanie potrzeb naszych użytkowników, ocena dotychczasowego projektu" - mówiła. Zaznaczyła, że równie ważne będzie zbadanie relacji pomiędzy muzealnikami w ramach czterech instytucji biorących udział w akcji. "Planujemy badania fokusowe, wewnętrznie, zewnętrznie i z potencjalnymi użytkownikami" - przekazała.

Przez cały listopad odwiedzający będą mogli oglądać wystawy w instytucjach, a także poznawać ich przestrzenie i korzystać z zajęć edukacyjnych. Warsztaty i zajęcia zostały przygotowane zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Każdy kolejny weekend listopada będzie kierował uwagę na inną rezydencję królewską: 9-10.11 – Zamek Królewski w Warszawie; 16-17.11 – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie; 23-24.11 – Zamek Królewski na Wawelu; 29-30.11 – Muzeum Łazienki Królewskie.

"Weekend 9-10 listopada to jest bardzo ważny moment, dlatego że tym weekendem symbolicznie zakończymy odbudowę Zamku Królewskiego w Warszawie. Tak, długo to trwało, 50 lat odbudowy, która zakończy się oddaniem nam wszystkim tronu królewskiego wraz z obudową, baldachimem i zapleckiem. Udało się nam po latach zrekonstruować zaplecek tronu królewskiego, na którym haftowane były srebrne orły" - powiedział zastępca dyrektora Zamku Królewskiego w Warszawie ds. muzealnych i programowych dr Jarosław Trybuś.

Poinformował, że przez cały listopad Zamek Królewski zaprasza do zwiedzania galerii dzieł sztuki im. rodziny Lanckorońskich. "To tam znajduje się 600 obiektów, z których część pochodzi ze zbiorów Stanisława Augusta. Tam też znajdują się ozdoby kolekcji, czyli dwa płótna Rembrandta. Jeden jest chwilowo w Wiedniu, ale drugi pozostał z nami w Warszawie. Ponieważ zwykle goście zamku odwiedzają Apartamenty Królewskie, tym razem zapraszamy szczególnie na parter" - dodał Trybuś.

Paweł Jaskanis, dyrektor Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, powiedział, że profil Muzeum w "Darmowym Listopadzie" jest "jak zwykle edukacyjny". "Przez cały rok powodzeniem cieszy się lekcja edukacyjna pt. +Wizyta u króla+. Tłumaczymy, czym są dekoracje we wnętrzach, gdzie mieszkali Sobiescy, co one oznaczają w tradycji kultury klasycznej, staropolskiej i współczesnej. Przygotowaliśmy 50 bezpłatnych zajęć edukacyjnych, poza indywidualnym zwiedzaniem za darmo" - poinformował Jaskanis. Zapowiedział, że w połowie listopada w Muzeum odbędą się warsztaty tańca dawnego. Przekazał, że za darmo dla zwiedzających będą dostępne warsztaty japońskiego teatru słowa i ilustracji.

Dr Marta Graczyńska, pełnomocniczka dyrektora Zamku Królewskiego na Wawelu ds. działań edukacyjnych i komunikacji społecznej zachęcała do odwiedzania wystaw czasowych przygotowanych przez Zamek, m.in otwartej niedawno wystawy "Niech żyje król" oraz wystawy "Arcydzieła z kolekcji Lanckorońskich. Odsłona druga", która będzie dostępna dla zwiedzających od 25 października. "Zapraszamy także by eksplorować Wzgórza Wawelskie i Zamek. Jest przygotowanych 200 lekcji muzealnych. Lekcja muzealna nie tylko jest dla szkół, dorosłych również zapraszamy" - zaznaczyła.

W listopadzie w Muzeum Łazienki Królewskie będzie można zwiedzać za darmo Pałac na Wyspie (parter) z Królewską Galerią Obrazów, Starą Oranżerię z Teatrem Królewskim, Królewską Galerią Rzeźby oraz Pałac Myślewicki (parter) z historycznymi polichromiami. Swoje obiekty otwiera na bezpłatne zwiedzanie także Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa – Oddział MŁK. Będą to Koszary Kantonistów z wystawą przyrodniczą oraz Stajnie Kubickiego z kolekcją zabytkowych pojazdów konnych.

Wydarzenia w ramach "Darmowego Listopada" rozpocznie zwiedzanie Teatru Królewskiego z przewodnikiem już 3 listopada. Ten drewniany osiemnastowieczny obiekt, ukryty w Starej Oranżerii, do dziś można oglądać w niezmienionym stanie. Na deskach tego teatru 30 listopada prezentowany będzie spektakl dźwiękowy "Didaskalia Stanisława Wyspiańskiego" w reżyserii Szymona Kuśmidera. Wokół dramatów Wyspiańskiego, m.in. "Nocy listopadowej" oraz powstania listopadowego odbędzie się kilka spacerów po Łazienkach. Pod koniec miesiąca Muzeum otworzy również nową wystawę czasową "Ikonosfera Wyspiańskiego", którą będzie można zwiedzać w Podchorążówce.

Wielbicieli rzemiosła Muzeum zaprasza na warsztaty haftu inspirowane tradycjami teatralnymi Łazienek. Dla rodzin z dziećmi przeznaczone są warsztaty rękodzielnicze połączone ze spacerami po łazienkowskich ogrodach – będzie to cykl spotkań pt. "Szlakiem łazienkowskich drzew". Na warsztatach praktycznych w Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa dzieci z opiekunami stworzą modele budynków inspirowanych projektami królewskiego architekta Jakuba Kubickiego oraz Leonarda da Vinci. Natomiast szkoły i przedszkola mogą skorzystać z grupowych lekcji muzealnych, które prowadzą wykwalifikowani i pełni pasji edukatorzy. W czasie kreatywnych spotkań uczniowie poznają historię XVIII-wiecznej rezydencji królewskiej oraz łazienkowską faunę i florę.

Dzięki akcji "Darmowy Listopad", organizowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego od ponad dekady, rezydencje królewskie przez cały miesiąc udostępniają znaczącą część swojej oferty nieodpłatnie. (PAP)

ksi/ aszw/