Jak wskazano w ocenie skutków regulacji do projektu, rozwiązania wymaga "sygnalizowana przez notariuszy konieczność doprecyzowania przepisów dotyczących prawa pierwokupu gmin w celu zapewnienia bezpieczeństwa obrotu prawnego". Chodzi - jak wyjaśniono - o doprecyzowanie przepisu art. 27a oraz dodanie odpowiednich przepisów przejściowych.

Projektowana nowelizacja wskazuje, że pierwokup będzie gminom przysługiwał tylko w stosunku do wyodrębnionych lokali mieszkalnych. Jak wskazano w uzasadnieniu, chodzi o lokale, dla których w dacie sporządzania warunkowej umowy sprzedaży założona jest księga wieczysta, co wyłącza spod działania pierwokupu lokale nabywane w wykonaniu umów deweloperskich, kiedy klienci wpłacili już określone w umowach kwoty na rachunek powierniczy prowadzony dla inwestycji deweloperskiej, często korzystając przy tym z kredytów bankowych.

"Wprowadzenie w tej sytuacji pierwokupu gminy doprowadziłoby do tego, że w przypadku skorzystania przez gminę z prawa pierwokupu, zapłaciłaby ona cenę za lokal deweloperowi, a klient pozostałby z problemem kredytu bankowego udzielonego mu na zakup lokalu" - wskazano w uzasadnieniu. Przewidziana zmiana dotyczy także sprzedaży udziałów we wskazanych wyżej nieruchomościach lokalowych. Jak zaznaczono w uzasadnieniu, "propozycja zmiany przepisu ma na celu usunięcie wszelkich wątpliwości interpretacyjnych".

Pierwokup ma też przysługiwać w stosunku do własności lub udziału we współwłasności nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, a nie do budynku mieszkalnego jednorodzinnego, jak to określają obowiązujące obecnie przepisy.

Jak wskazano w uzasadnieniu, projektowana nowela zmienia również tryb realizacji pierwokupu, przenosząc go z uregulowań objętych kodeksem cywilnym do regulacji objętej ustawą o gospodarce nieruchomościami, co w opinii projektodawców "jest korzystniejsze dla strony umowy warunkowej sprzedaży, gdyż uprawnionego z tytułu pierwokupu (gminę) o zawarciu umowy warunkowej sprzedaży informuje notariusz, a nie zobowiązany z tytułu pierwokupu (sprzedawca)". (PAP)

gkc/ ktl/