Listopad kolejny raz stał się wyjątkowym miesiącem dla wszystkich tych, którym zależy na ekonomiczno-gospodarczo-kulturalnym rozwoju naszego kraju i regionu. Uczestnicy uczestniczący w dzisiejszych debatach przysłuchiwali się prelekcjom i aktywnie angażowali w sesje tematyczne. Pierwszego dnia w wydarzeniu uczestniczyli m.in. Joanna Mucha - podsekretarz stanu, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Małgorzata Szumowska - reżyserka, Kamilla Budnik - manager ds. zrównoważonego rozwoju CCC, Paweł Karbownik - podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, Małgorzata Kidawa Błońska - marszałek senatu RP.

Rozpoczęcie IX Szczytu Ekonomii Wartości

Oficjalnego otwarcia wydarzenia dokonał Aleksander Miszalski - prezydent miasta Krakowa, który przywitał uczestników Kongresu i zachęcił do aktywnego uczestnictwa w wartościowych dyskusjach tematycznych i dalszego odkrywania ekonomii wartości. Podkreślił on, jak ważną rolę odgrywają innowacje w rozwoju gospodarki słowami: „W gospodarce i rozwoju nie tylko o rozwój gospodarki chodzi, ale o innowacje i odpowiedzialne zarządzanie oraz zarządzanie z myślą o ludziach […]”. Tym samym zwrócił on uwagę na rolę, jaką odgrywa ekonomia wartości we współczesnej gospodarce. Dodał, że miastem, które w szczególny sposób kojarzy się z nowoczesnością, jest właśnie Kraków.

W otwarciu uczestniczyła także Małgorzata Kidawa-Błońska - marszałek Senatu RP, która zaznaczyła, że pytanie o DUSZĘ EUROPY jest jednym z najważniejszych pytań trzeciej dekady XXI wieku. W swoim wystąpieniu poruszyła ona niezwykle ważne zagadnienie, dotyczące tożsamości Europy: „Czy istnieje coś takiego jak jedna Europa? Jestem przekonana, że jedność Europy jest czymś oczywistym. To tradycja uniwersytetu, wolność, równość, braterstwo, tradycje ze sztandarów rewolucji francuskich i w końcu tradycji narodowej”.

W otwarciu nie zabrakło także międzynarodowych spostrzeżeń. W sesji inauguracyjnej uczestniczyli także Ash Amin w wystąpieniu zatytułowanym „Bridges, Not Walls: Confronting Nationalistic Tendencies” oraz Mark Lilla w wystąpieniu pt. „Our Illegible Age: Why We are All So Angry”.

Dzisiaj przedstawiona została najważniejszą publikację tegorocznej edycji Kongresu - „Dusza Europy. Co dzieli i jednoczy nas Europejczyków?”, czyli zbiór esejów i wywiadów, które analizują idee, wartości i wyzwania stojące przed Europą i Unią Europejską. Autorami publikacji są eksperci, którzy omówili kwestie takie jak tożsamość europejska, pamięć historyczna, kultura i wartości demokratyczne i wiele innych. Podczas premiery Jerzy Hausner podkreślił, że „integracja zamykająca polega na budowaniu murów. Myśląc o Europie, musimy zacząć więc myśleć o zasadach tej integracji”, co skłania do głębokiej refleksji nad przyszłością Europy. W książce wypunktowane zostały m.in. najważniejsze wyzwania dla Unii Europejskiej, a redaktorzy publikacji - Jerzy Hausner i Jarosław Kuisz zaliczają do nich: wielowymiarowe zagrożenie ze strony Rosji, konkurencję technologiczną z USA, penetrację gospodarki europejskiej przez Chiny, braki surowców, rozczarowania społeczne, a także fragmentaryzację unijnego mechanizmu decyzyjnego. Jarosław Kuisz poruszył pierwszego dnia Kongresu wiele wątków dotyczących przyszłości Europy, między innymi wspomniał o ciekawej hipotezie o wzmocnieniu Unii Europejskiej przez prezydenturę Donalda Trumpa, na co Kiran Klaus Patel przypomniał, że to, czego „potrzebujemy, to dalsze zjednoczenie Europy”. Olga Wysocka z kolei przestrzegła, że „populiści sięgają po klasyków, po wartości, które łączyły Europę”, a ta potrzebuje „nie integracji ekonomicznej, ale integracji wspólnoty”. Z pewnością autorzy osiągnęli swój cel - dali przyczynek do aktywnego uczestnictwa w myśleniu o Europie w globalnym kontekście XXI wieku.

Europa a zrównoważone inwestowanie

Czy Europa gra va banque? Wokół tego zagadnienia skoncentrowały się dyskusje tematyczne w ramach bloku FIRMA-IDEA. Paweł Karbownik, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, który wziął udział w dyskusji: „Konkurencyjność Polski w strefie euro. Jakie czynniki wpłyną na naszą pozycję w UE?” zaznaczył, że - jego zdaniem - „Polacy mają bardzo zdrowy stosunek do euro”, jednak jako społeczeństwo musimy zastanowić się, w którym kierunku chcemy zmierzać. Kluczową rolę w tym temacie odgrywają inwestycje, a jak podkreślił Dariusz Rosati „Polska potrzebuje prawdziwej rewolucji, jeżeli chodzi o inwestycje”. Czy w tej rewolucji uczestniczyć będą przedstawiciele Pokolenia Z? Joanna Kądziołka z Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste podkreśliła: „Pokolenie Z chce pracować w świadomych organizacjach, organizacjach zaangażowanych, świadomych społecznie i środowiskowo”. Wzięła ona udział w sesji pogłębiającej „Kto zyskuje na zrównoważonym inwestowaniu”. Rozmowa cieszyła się dużym zainteresowaniem uczestników wydarzenia.

Zbrodnia na krajobrazie

Czy europejskie miasta da się uchronić przed nadchodzącą katastrofą klimatyczną i demograficzną? Nad tym debatowali uczestnicy bloku MIASTO-IDEA w ramach sesji „Zagrożenia dla europejskich krajobrazów: Jak chronić nasze miasta?”. Zdaniem Agnieszki Zimnickiej - Westminster City Council; Politechnika Gdańska: „Do miasta jako domu trzeba podejść szeroko. […] Trzeba pamiętać o innych stworzeniach, ptakach, owadach, jeżach, wiewiórkach. Wszyscy potrzebujemy wody. Ludzie odkręcają kran, ale skąd inni mieszkańcy mają brać wodę podczas suszy? Potrzebujemy więcej zbiorników wodnych oraz systemów melioracyjnych, które odpowiednio będą odprowadzać wodę z myślą o zwierzętach i roślinach”. Czy jest więc coś, co możemy zrobić z krajobrazem polskich miast? Wybrane sposoby na naprawę i regenerację miast przedstawił Stanisław Mazur - zastępca prezydenta miasta Krakowa; członek Rady Programowej OEES, który zaznaczył, że jednym ze sposobów na naprawę i regenerację miast jest zaangażowanie w procesy decyzyjne mieszkańców i zaproponowanie im wartościowej debaty. „Chcemy, żeby w tej debacie brali udział mieszkańcy, i żeby była to maksymalnie szeroka debata” - dodał. O miejskiej przestrzeni i sposobach na walkę o jej prawidłowy przebieg dyskutowali także Michał Leszczyński z Polskiego Związku Firm Deweloperskich oraz Małgorzata Tomczak - redaktor naczelna, „Architektura & Biznes”. W potyczce: „Walka o przestrzeń miasta” poruszyli oni m.in. problem budownictwa, pustostanów i sprywatyzowanych przestrzeni miejskich.

Edukacja najlepszą inwestycją

W bloku MARKA - KULTURA nie zabrakło refleksji na temat kompetencji przyszłości, szeroko rozumianej edukacji i narracji o świecie. Różnorodne głosy przedstawicieli świata nauki, Ministerstwa Edukacji Narodowej i instytucji kultury debatowały o tym, jak otworzyć system edukacji na potrzeby współczesności. A jakie wnioski padły podczas sesji?

W sesji inspiracyjnej „Edukacja jako inwestycja w przyszłość: wiedza, kompetencje, podmiotowość” wzięli udział Oktawia Gorzeńska - wiceprezydentka miasta Gdyni, Maciej Jakubowski - dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych, Barbara Worek z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Jürgen Siegel - executive director of European Centre for the Development of Vocational Training (CEDEFOP). Barbara Worek przyznała, że „potrzebujemy szkoły, która przygotowuje nas do nauki przez całe życie” w dalszym toku dyskusji, dodając jeszcze, że „jest ogromny związek między poziomem wykształcenia a zdrowiem zwłaszcza grupy ludzi w starszym wieku”, co okazało się niezwykle wymownym podsumowaniem kondycji aktualnego systemu edukacji, który nie może sprostać misji wykształcenia kompetencji nauki przez całe życie.

Sesja pogłębiająca „Edukacja: regulacje i co dalej?” to wiele trafnych uwag na temat systemu edukacji. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej - Joanna Mucha zwróciła uwagę na niezwykle istotną rzecz: „w ocenianiu umyka nam jedna kwestia - umyka nam indywidualizacja”. Następnie rozwinęła swoją myśl i zaapelowała, by „poszukiwać u dzieci talentów, nie wymagać od wszystkich tego samego, w ten sam sposób, tym podcinamy skrzydła”. Na koniec wyraziła pragnienie, by szkoły przyszłości prowadziły edukację klimatyczną holistycznie na wszystkich zajęciach. Udział w tej sesji wzięli również Piotr Laszczak - członek zarządu, Shell Polska, Anna Panek - dyrektor HR, członek zarządu Soonly Finance, prezes Fundacji Soonly i Jędrzej Witkowski - prezes zarządu, Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej. Rozmowę moderowała Karolina Słowik z „Gazety Wyborczej”.

Sesja specjalna „Kultura duszą świata. Wpływ sektora kreatywnego na gospodarki państwowe i międzynarodowe”, która odbyła się na Kongresie pod patronatem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS przyniosła ożywioną dyskusję z udziałem Piotra Wachowiaka - rektora Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Sylwii Makomaskiej - muzykolożki, psycholożki muzyki i Małgorzaty Szumowskiej - reżyserki. Moderator, Miłosz Bembinow, prezes zarządu ZAiKS, zwrócił uwagę na największą bolączkę branży kulturalnej: „w 2022 r. polska branża filmowa wygenerowała około 21 tysięcy miejsc pracy. Jest w tym sektorze ogromna siła ekonomiczna, której nie dostrzegamy, bo traktujemy kulturę jako dodatek, a powinna to być inwestycja, tak samo jak np. nauka”.

Czy przyszłość naszego kontynentu zależy od Europy Środkowej?

Nad tym zagadnieniem prelegenci zastanawiali się podczas ostatniej sesji pierwszego dnia Open Eyes Economy Summit 2024. W sesji udział wzięli: Piotr Buras - dyrektor, Europejska Rada Spraw Zagranicznych w Warszawie, Emil Brix - director, Diplomatic Academy in Vienna, Magda Vášáryová - słowacka aktorka, dyplomata i polityk, a rozmowę moderował Jacek Purchla - Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie.

Magda Vášáryová w swojej wypowiedzi podkreśliła, że: „Historycy mają świadomość, że Słowacy, Czesi, Madziarowie, Polacy nie mieli w historii XX wieku możliwości wspólnego, otwartego, swobodnego mówienia o całym problemie, jaki jest między nami”, zaznaczając, że jest to niezwykle ważne dla wspólnego rozwoju wspomnianych krajów.

„[…] Prawdziwa alternatywa dzisiaj w Europie jest prawdopodobnie między Tuskiem a Orbánem […], dlatego uważa on, że właśnie Europa Środkowa da odpowiedź na przyszłość całej Europy" - podsumował Piotr Buras.

Źródło informacji: Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej