Seminarium, skupiające ekspertów międzynarodowych i krajowych, rozpoczęło się od wystąpienia Henryki Mościckiej-Dendys, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych RP. Zwracając się do słuchaczy, Pani Minister podkreśliła znaczenie Rady Europy jako organizacji, która od 75 lat wspiera proces budowy instytucji demokratycznych w Europie. Minister Mościcka-Dendys zwróciła uwagę, że współczesne wyzwania, takie jak zagrożenia dla niezależności sądownictwa czy swobód obywatelskich, stawiają przed instytucjami międzynarodowymi nowe zadania.

Jednym z najważniejszych tematów poruszanych podczas seminarium było rosnące znaczenie Rady Europy i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, szczególnie w kontekście trwających w Polsce reform. W odpowiedzi na rosnące zagrożenia dla zasad demokracji w wielu krajach, Rada Europy i EKPC stały się kluczowymi aktorami na europejskiej scenie praw człowieka, zyskując większą rolę w monitorowaniu sytuacji w państwach członkowskich.

Marko Bošnjak, Prezes Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w głównym przemówieniu konferencji wskazał na fundamentalną rolę EKPC w utrzymaniu demokracji i praworządności w Europie. Podkreślił, że Trybunał nie tylko służy ochronie praw jednostki, ale także przyczynia się do stabilności instytucji demokratycznych. Wspominając o Polsce, zauważył, że orzeczenia Trybunału, zwłaszcza te dotyczące sądownictwa, wywierały i nadal wywierają istotny wpływ na kształtowanie praworządności - wskazał na potrzebę podejmowania dalszych działań na rzecz reformy wymiaru sprawiedliwości. Trybunał przejął zasadniczą rolę w obronie niezawisłości sędziowskiej.

Claire Bazy Malaurie, Przewodnicząca Komisji Weneckiej Rady Europy, w specjalnym przesłaniu skierowanym do uczestników podkreśliła, że ​​choć utworzenie instytucji demokratycznych jest konieczne, to samo w sobie nie zapewni trwałości demokracji.

W dyskusji na temat roli niezawisłego sądownictwa w systemie demokratycznym uczestniczyli także: Anna Adamska-Gallant, nowo wybrana sędzia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z ramienia Polski oraz Krystian Markiewicz, prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” „.

Przedmiotem dyskusji były także kwestie związane z zapewnieniem demokratycznego procesu stanowienia prawa. Paneliści, w tym Maciej Nowicki, Prezes Zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Szymon Janczarek z Departamentu Wykonywania Orzeczeń ETPC, podkreślali, że jednym z kluczowych wyzwań dla systemów prawnych jest zapewnienie zgodności krajowych procesów legislacyjnych z międzynarodowymi standardami praw człowieka. Renata Degener, Zastępca Sekretarza Sekcji ETPC (2021-2024), zwróciła uwagę uczestników na fakt, że rosnące znaczenie Trybunału wiąże się z rosnącym zainteresowaniem jego orzeczeniami i ich wpływem na kształtowanie polityki państwa, zwłaszcza w obszar reform sądownictwa.

Uczestnicy wydarzenia mieli okazję zapoznać się z dwiema wystawami, których celem było upamiętnienie 75. rocznicy powstania Rady Europy i pokazanie jej dorobku.

Pierwsza wystawa – „Rada Europy: Wystawa z okazji 75. rocznicy” – prezentowała kluczowe wydarzenia z historii Rady Europy i jej osiągnięcia w obszarze ochrony praw człowieka, demokracji i praworządności. Wystawa wprowadziła widzów w rolę Rady Europy jako organizacji budującej wspólną przestrzeń wartości i współpracy na kontynencie przez 75 lat swojej działalności. Zaprezentowano w nim dorobek organizacji, do którego zaliczają się m.in. konwencje mające wpływ na kształt i przestrzeganie standardów praw człowieka w Europie i na świecie. Więcej informacji: « A timeline of key events in the history of the Council of Europe from 1949 to 2024. ».

» Druga wystawa – „75 kobiet w 75 lat Rady Historii Europejskiej” – poświęcona była kobietom, które ukształtowały historię Rady Europy. Na wystawie zaprezentowano sylwetki 75 kobiet, które odegrały ważne role w organizacji – od polityków po ekspertki, działaczki społeczne i prawniczki. Wśród uhonorowanych kobiet znalazły się cztery Polki: Hanna Suchocka, Anna Rurka, Hanna Machińska i Elżbieta Franków-Jaśkiewicz. Więcej informacji: 75 women in 75 years of Council of Europe history - Telling the CoE's story.