Nekropolia w Kondoa jest miejscem pochówku Polaków deportowanych w głąb ZSRR po wybuchu II wojny światowej. Na mocy układu Sikorski-Majski zdołali oni opuścić miejsca zesłania i w 1942 roku trafili do osiedli uchodźczych w Afryce. Jednym z sześciu takich polskich ośrodków na terenie dzisiejszej Tanzanii (wówczas brytyjskiej Tanganiki) było osiedle w Kondoa, gdzie w latach 1942-1948 mieszkało około 430 osób.
Pomimo trudnych warunków, takich jak ulewne deszcze, przerwy w dostawie prądu oraz obficie opadające na remontowane nagrobki kwiaty baobabu, które barwiły płyty nagrobne, prace remontowe udało się zakończyć w zaledwie dwa tygodnie. Oryginalne płyty nagrobne Sybiraków, przykryte w późniejszych latach nagrobkami w miejscowym stylu, zostały przywrócone do ich pierwotnego stanu.
Pracami konserwacyjno-renowacyjnymi na terenie nekropolii kierował prof. Hubert Chudzio z Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, dyrektor Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UKEN.
Projekt zrealizowano we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Ambasadą RP w Dar es Salaam oraz Fundacją „Przeszłość nie wraca, ale nie umiera”. Dofinansowanie pochodziło ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Funduszu Promocji Kultury.
Ambasada RP w Dar es Salaam, dzięki wsparciu ze środków polonijnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, sfinansowała również wydruk i montaż nowych tablic informacyjnych na polskim cmentarzu w Bigwie k. Morogoro – zostały one zainstalowane przez zespół krakowskich historyków w drodze do Kondoa.
W trakcie misji w Tanzanii, która odbyła się pod patronatem Ambasady RP w Dar es Salaam, historycy odwiedzili ponadto Narodowe Archiwum Państwowe w Dar es Salaam, gdzie przeprowadzili kwerendę dokumentów dotyczących polskich osiedli na terenie dawnej Tanganiki. Zostali też ugoszczeni na naszej placówce, gdzie omówiliśmy obecne i planowane działania Centrum na kontynencie afrykańskim.
Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami misji, o których zespół opowiedział na antenie Radia Kraków.