Podczas inauguracji Muzeum Historii Polski dyrektor placówki Robert Kostro powiedział, że powinno ono być miejscem dialogu w Polsce jak i na skalę międzynarodową. - Muzeum to nie tylko pielęgnowanie przeszłości, ale również przyszłości - stwierdził, a także wyraził nadzieję, że będzie przedmiotem dumy i opowieści o polskich osiągnięciach, a także miejscem dialogu, a czasem i sporu.  

 

W uroczystej inauguracji nowego gmachu Muzeum Historii Polski usytuowanego na warszawskiej Cytadeli udział wzięli m.in. prezydent Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą, premier Mateusz Morawiecki, wicepremier Jarosław Kaczyński, marszałek Sejmu Elżbieta Witek, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska, wojewoda mazowiecki Tobiasz Bocheński, a także przedstawiciele instytucji państwowych i samorządowych oraz parlamentarzyści. A także ludzie kultury, przedstawiciele organizacji pozarządowych i liczne grono osób przez lata zaangażowanych w urzeczywistnienie tego marzenia pokoleń.

  

Marzenie pokoleń

Prezydent Andrzej Duda  w swoim wystąpieniu nawiązał do oczekiwania Polaków na jego powstanie: to muzeum było marzeniem i ideą prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Uważał jego powstanie za jedno z najważniejszych zadań, które powinni zrealizować ci, którzy ponoszą odpowiedzialność za Rzeczpospolitą dla przyszłych pokoleń - przypomniał prezydent.  

Prezydent przypomniał, że MHP formalnie zostało powołane w 2006 r.: "Od 2015 roku dzięki zmianom, które nastąpiły w Polsce z woli obywateli, dzięki wytężonej pracy prof. Piotra Glińskiego, ministra odpowiedzialnego za sprawy kultury i dziedzictwa narodowego, to muzeum stało się faktem" - mówił prezydent.

MHP powstało na terenie warszawskiej Cytadeli, w miejscu niezwykle ważnym i symbolicznym z punktu widzenia naszej historii, miejscu symbolu zniszczenia ruchu narodowo-wyzwoleńczego i woli wyzwolenia narodu, cytadeli wzniesionej przez cara Mikołaja I. Do tego faktu nawiązali wszyscy mówcy inauguracji, zarówno prezydent RP, jak i premier Mateusz Morawiecki, Minister Piotr Gliński.

  

  

Będzie służyło wszystkim pokoleniom

Premier Mateusz Morawiecki przypomniał, że pierwsze polskie muzeum powstało po trzecim rozbiorze w 1801 roku w Puławach; zostało założone przez Izabelę Czartoryską. - Już wtedy pamiątek, dokumentów, artefaktów, nie zbierano w celu sentymentalnym, ale po to, aby stały się orężem do walki o odrodzoną Polskę" - podkreślił premier.

"Tamto pierwsze muzeum, które miało korzystać z naszej przebogatej historii, miało uświadamiać naszym rodakom, jak jest ona wielka i piękna, miało być jednocześnie kamieniem milowym do odzyskania niepodległości. Jest rzeczą symboliczną, że w tym miejscu, miejscu męczeństwa narodu polskiego, miejscu, gdzie mordowani byli polscy patrioci - głównie przez rosyjskiego zaborcę, ale przecież nie tylko - staje Muzeum Historii Polski" – zaznaczył.

Warto tutaj przytoczyć zdanie premiera: "historia jest bowiem nie tylko nauczycielką życia, ale prawdziwie opowiedziana historia, a w szczególności historia Polski, to nie tylko powód do dumy, ale przede wszystkim oręż do walki o silną Polskę, o lepszą przyszłość Rzeczpospolitej". 

Dlaczego Muzeum Historii Polski powstawało tak długo – pytał i odpowiedział: "Przez wiele lat mówiono, że nie ma środków, nie ma woli do wybudowania, ale myślę, że, niestety, brakowało jeszcze czegoś - wiary w to, że takie miejsce jest potrzebne do budowania polskiej tożsamości i umacniania polskiej dumy". 

"Być może to ci, którzy boją się historii Polski i którzy opierali się o inne założenia - kontynuował - robili wszystko, żeby to Muzeum tak naprawdę nie powstało, żeby królowała propaganda, tak mocno widoczna w latach III Rzeczypospolitej, nie tak bardzo różniąca się od propagandy, którą posługiwał się Fryderyk, Katarzyna, Bismarck czy Stalin - umniejszania roli Polski, upadlania Polski, brania przez Polskę cudzych win na swoje sumienia, mikromanii narodowej, i tego, co obejmujmy pojęciem „pedagogiki wstydu".

- To fatum zostało wreszcie przełamane i dzisiaj Muzeum Historii Polski będzie służyło wszystkim pokoleniom, wszystkim mieszkańcom Polski - i każdy mieszkaniec z każdej miejscowości jest tutaj zaproszony – podsumował Premier RP.

  

Przypomniał też, że jest to największa i najważniejsza inwestycja państwa polskiego w dziedzinie kultury spośród ponad 300 projektów muzealnych i prawie 8 tys. inwestycji w kulturze, zrealizowanych w ciągu ostatnich niespełna ośmiu lat.

Minister Gliński stwierdził, ze dla niego to Muzeum jest opowieścią o przemianach cywilizacyjnych i o naszej tożsamości, o sile wspólnoty, wolności i solidarności, o wartościach, z jakich Polska wyrastała, wyrasta - szczególnych i uniwersalnych zarazem. – „Opowieść kierowana nie tylko do naszych rodaków, ale też do wszystkich, którzy odwiedzą Muzeum i muzealny park na warszawskiej Cytadeli" - stwierdził.

Minister podkreślił, że nie byłoby nowego gmachu muzeum, gdyby nie "etos służby publicznej i polski patriotyzm, którym kierowali się twórcy tego dzieła" oraz "odwaga i sprawczość osób, które otrzymały mandat narodowej wspólnoty do podejmowania decyzji w jej imieniu".

Z jego ust długo słyszeliśmy podziękowania skierowane do konkretnych osób i instytucji, które przyczynili się do powstania monumentalnego imponującego kubaturą i rozwiązaniami architektonicznymi gmachu MHP.  „Dzięki nim, ich zaangażowaniu i determinacji historia naszego kraju zyskała godne miejsce, w którym możemy ją prezentować bez białych plam, bez przemilczeń i bez przeinaczeń. W całym jej bogactwie i całą odpowiedzialnością" – podsumował.

 

Celem MHP nie tylko przeszłość, ale i przyszłość

Dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro podkreślił, że muzeum jest jedną z najważniejszych form przechowywania pamięci. Jak mówił, celem działań MHP jest nie tylko dbanie o dorobek przeszłości, ale także przyszłość.

„ (… ) historia nie tylko nas łączy, ale czasem także dzieli" - stwierdził w swoim wystąpieniu, a dalej: "Chcielibyśmy, żeby to miejsce było przedmiotem naszej dumy, opowieści o wspaniałych dziejach, ale także miejscem dialogu, a czasami sporu. Chcielibyśmy ten spór prowadzić tak, jak mówił święty Jan Paweł II w kazaniu w Gdyni w 1987 roku: +solidarność również wyzwala walkę, ale nie jest to nigdy walka przeciw drugiemu, walka, która traktuje człowieka jako wroga+. Chcielibyśmy być muzeum, w którym toczy się walka o lepszą Polskę, o lepsze rozumienie historii, ale także o lepszą przyszłość" – powiedział.

Inauguracyjną uroczystość w sali konferencyjnej Muzeum uświetnił występ pianisty Tymoteusza Biesa, który wykonał Polonez H-dur Ignacego Jana Paderewskiego. Następnie  goście przeszli do przestronnego holu muzeum gdzie po modlitwie międzyreligijnej oraz poświęceniu gmachu zebrani odśpiewali hymn Polski. Po sygnale odtrąbionym przez trębaczy zaproszeni goście – wpierw para prezydencka i goście honorowi – mogli zapoznać się z pierwszą wystawą muzeum pt. „Małe, wielkie historie”.

Już niebawem zapewne czekają nas kolejne wystawy.  Portal PowiemPolsce.pl  uzyskał  informację, że aktualnie w zbiorach Muzeum Historii Polski jest już przeszło 60 tysięcy eksponatów, w tym oryginalna maszyna Enigma.

 

W marmurze z jednego złoża oprawiono różne zbiory

W dniu inauguracji - po koncercie dla gości specjalnych - od godziny dwudziestej drugiej do północy Muzeum Historii Polski  odwiedzili pierwsi zwiedzający których oprowadzał po gmachu i wystawie czasowej minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński .  

"Cała kolekcja Muzeum Historii Polski to 60 tys. eksponatów, tutaj mamy 500 wybranych, ale chyba tych najciekawszych. Bardzo różnych, które w skrótowej formie opowiadają o polskiej historii" – powiedział minister do pierwszych zwiedzających.

Wystawa czasowa, po której oprowadzał profesor Piotr Gliński została przygotowana z darów dla muzeum oraz zakupionych eksponatów. "Znajduje się tutaj bardzo wiele emblematycznych dla naszej historii przedmiotów - powiedział minister . Jako przykład dał "polską Enigmę", jedyną ocalałą z tych, które były skonstruowane we Francji w czasie wojny przez polskich inżynierów kryptologów, przeznaczonych do łamania niemieckich szyfrów. 

Wśród wymienionych przez Glińskiego eksponatów poczesne miejsce zajęły: denar Bolesława Chrobrego, mundur gen. Maczka oraz pasy kontuszowe, które są symbolem kultury sarmackiej. a także na siedem obrazów historycznych, namalowanych przez artystów należących do Bractwa Świętego Łukasza i cztery tkaniny przedstawiające króla Jana III Sobieskiego, wykonane według projektu Mieczysława Szymańskiego, przygotowane na wystawę światową w Nowym Jorku w 1939 r. Te ostatnie udało się odzyskać dla Polski dzięki staraniom MKiDN w 2022 roku.

Minister Piotr Gliński wprowadził również zwiedzających w tajemnicę elewacji gmachu muzeum.  Odpowiedni budulec poszukiwano przez pięć lat aby w końcu odnaleźć go w Portugalii. Nie było to łatwe, ponieważ musiał spełniać wymogi wytrzymałościowe, estetyczne i jeszcze pochodzić z tak zasobnego złoża, aby można było pobrać kamień na całą elewację. "To jest marmur z jednego złoża, mimo że on się tak różni' - podkreślił minister i dodał: "takie też było założenie, żeby przedstawić w taki sposób warstwy historyczne aby się na siebie nakładały, zwłaszcza na zewnątrz budynku".

Wystawa czasowa "Wielkie i małe historie. Tworzenie kolekcji Muzeum Historii Polski" Muzeum Historii Polski opowiada o darach i darczyńcach, o znaleziskach archeologicznych i o odzyskiwaniu zagrabionych zabytków. Jak informuje informacja prasowa MHP "ekspozycję tworzy kilkaset z blisko sześćdziesięciu tysięcy obiektów, które posiadamy w zbiorach. Stanowią one panoramę polskich dziejów, rysując rozmaite konteksty – polityczne, cywilizacyjne i kulturalne. Znajdziemy wśród nich dzieła sztuki i rzemiosła, zabytki o kluczowym znaczeniu dla historii Polski i Polaków, ale także pozornie zwyczajne przedmioty, które często były świadkami poruszających losów ich właścicieli. To opowieści odwołujące się nie tylko do naszej wiedzy, ale też do pamięci i emocji".

Gmach Muzeum Historii Polski składa się z sześciu poziomów – dwóch podziemnych oraz czterech naziemnych – a jego powierzchnia wynosi 44 tys. m2. Wystawa stała będzie udostępniona zwiedzającym już w 2026 r.  Ma nas wprowadzić w przeszło tysiącletnią historię polskiego narodu oraz państwa. Narracja rozpoczyna się w drugiej połowie X w., a kończy na pierwszych dekadach XXI w. Wystawa ma układ chronologiczno-tematyczny, a historia Polski zostanie w niej opowiedziana za pomocą sześciu galerii.

Oprócz przestrzeni wystawienniczych, konserwatorskich oraz magazynów, w nowym gmachu MHP znajdą się sale dydaktyczne i warsztatowe, a także czytelnia i biblioteka oraz biura muzeum. W gmachu muzeum znajdzie się również audytorium, mogące pomieścić blisko 580 widzów. Budynek jest również wyposażony w salę o funkcji kinowej i teatralnej.

Do końca października 2023 roku za wstęp do MHP zapłacimy symboliczną złotówkę.

ZB